Halldór Kiljan Laxness - Heimsljós "Fegursta blómið, það lifir í huldum stað, fæstir fá nokkurntíma að sjá það, mörgum sést yfir það, nokkrir kunna ekki skil á gildi þess, þeir sem uppgötva það munu ekki sjá annað blóm síðan. Allan daginn hugsar maður um það. Þegar maður sefur dreymir mann það. Maður deyr með nafn þess á vörum."
|
| Ættkvísl |
|
Rosa |
| |
|
|
| Nafn |
|
gallica |
| |
|
|
| Höfundur |
|
L. |
| |
|
|
| Ssp./var |
|
|
| |
|
|
| Höfundur undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Yrki form |
|
|
| |
|
|
| Höf. |
|
|
| |
|
|
| Íslenskt nafn |
|
Skáldarós |
| |
|
|
| Ætt |
|
Rósaætt (Rosaceae). |
| |
|
|
| Samheiti |
|
R. provencialis Herrmann, R. rubra Lam., Rosa austriaca Crantz. |
| |
|
|
| Lífsform |
|
Lauffellandi runni. |
| |
|
|
| Kjörlendi |
|
Sól. |
| |
|
|
| Blómlitur |
|
Rósbleikur eða fagurrauður. |
| |
|
|
| Blómgunartími |
|
Ágúst. |
| |
|
|
| Hæð |
|
50-200 sm |
| |
|
|
| Vaxtarhraði |
|
|
| |
|
|
|
|
|
| Vaxtarlag |
|
Lágvaxinn, uppréttur runni með rótarskot. Greinar 50-200 sm, grænar til daufrauðar með granna, mislanga, bogna eða stundum krókbogna þyrna með kirtilþornhár innan um. Axlablöðin með útstæða, ydda enda. Einblómstrandi. |
| |
|
|
| Lýsing |
|
Laufin sumargræn, smálaufin 3-5, (sjaldan 7), leðurkennd, breiðoddbaugótt til næstum kringlótt, ydd til snubbótt, dökkgræn og hárlaus ofan, hærð og með kirtla á neðra borði að minnsta kosti á æðastrengjunum, jaðrar með samsettar tennur, oft með kirtiltennur, er með stoðblöð. Blómstæði með leggjaða eða legglausa kirtla. Blómin stök eða stundum 2-4, einföld eða hálffyllt, ilmandi, ilma mikið, 4-8 sm í þvermál. Bikarblöð með nokkra hliðaflipa og með kirtla á ytra borði, aftursveigð og detta af að blómgun lokinni. Krónublöð rósbleik eða fagurrauð. Stílar ekki samvaxnir, ná ekki fram úr blóminu, fræni ullhærð. Nýpur hnöttóttar til sporvala, múrsteinsrauðar, litlar, um 1,3 sm, þéttkirtilþornhærðar. |
| |
|
|
| Heimkynni |
|
S & M Evrópa, Litla Asía (Kákasus). |
| |
|
|
| Jarðvegur |
|
Léttur, meðalfrjór, vel framræstur. |
| |
|
|
| Sjúkdómar |
|
Ónæm fyrir svartroti, mjölsvepp, ryðsvepp. |
| |
|
|
| Harka |
|
5 |
| |
|
|
| Heimildir |
|
= 1, 2,
http://www.welt-der-rosen,de/duftrosen/_duftrosen.htm,
davesgarden.com/guides/pf/go/121/#b
|
| |
|
|
| Fjölgun |
|
Sumar-, síðsumar- eða vetrargræðlingar, ágræðsla, brumágræðsla, sáningu. |
| |
|
|
| Notkun/nytjar |
|
Notuð stakstæð, í þyrpingar, í blönduð beð. |
| |
|
|
| Reynsla |
|
Nokkuð harðgerð og blómsæl tegund, sem hefur verið lengi í ræktun hérlendis. |
| |
|
|
| Yrki og undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Útbreiðsla |
|
|
| |
|
|
|
|