Ólafur Jóhann Sigurðsson - Á vordegi Grundin eignast gullinn fífil,
geislafingur hlýir strjúka
lambakóng með lítinn hnýfil,
lambagrasið rauða og mjúka.
Vappar tjaldur, vellir spói,
verpir í broki mýrispýta.
Bráðum kveikir fenjaflói
fífublysið mjallahvíta.
Bráðum mun í morgunstillu
meðan þokan kveður dranga
ljósberi hjá lágri syllu
lyfta kolli til að anga.
Blíða daga, bjartar nætur
bugðast á með tærum hyljum
eftir laut sem litlir fætur
lásu forðum berum iljum.
|
| Ættkvísl |
|
Saxifraga |
| |
|
|
| Nafn |
|
spathularis |
| |
|
|
| Höfundur |
|
Brot. |
| |
|
|
| Ssp./var |
|
|
| |
|
|
| Höfundur undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Yrki form |
|
|
| |
|
|
| Höf. |
|
|
| |
|
|
| Íslenskt nafn |
|
Spaðasteinbrjótur |
| |
|
|
| Ætt |
|
Steinbrjótsætt (Saxifragaceae). |
| |
|
|
| Samheiti |
|
Saxifraga umbrosa auct. lusit., non L. |
| |
|
|
| Lífsform |
|
Fjölær, sígræn jurt. |
| |
|
|
| Kjörlendi |
|
Sól. |
| |
|
|
| Blómlitur |
|
Hvítur, rauðdröfnótt. |
| |
|
|
| Blómgunartími |
|
Júní-júlí. |
| |
|
|
| Hæð |
|
10-40 sm |
| |
|
|
| Vaxtarhraði |
|
|
| |
|
|
|
|
|
| Vaxtarlag |
|
Sígrænn fjölæringur, sem myndar blaðhvirfingar á jarðlægum sprotum sem minna á renglur, myndar gisnar breiður með tímanum.
|
| |
|
|
| Lýsing |
|
Laufblaðkan 1,5-5 x 1,2-3 sm, kringlótt til aflöng-sporbaugótt, hárlaus, jaðrar með 5-11 tennur á hvorri hlið (3 eða 4 á smávöxnum plöntum), tennur venjulega hvassyddar en stöku sinnum snubbóttar. Gagnsær kantur um það bil 0,1 mm á breidd. Laufleggur að minnsta kosti sumra laufa lengri en blaðkan, flatur með aðeins fáein randhár.
Blómstilkur allt að 50 sm hár. Krónublöð um það bil 5 mm, oddbaugótt, hvít með allmargar rauðar doppur á þeim miðjum og 2 gular bletti við grunninn.
|
| |
|
|
| Heimkynni |
|
SV Evrópa, Írland. |
| |
|
|
| Jarðvegur |
|
Léttur, framræstur. |
| |
|
|
| Sjúkdómar |
|
|
| |
|
|
| Harka |
|
H3 |
| |
|
|
| Heimildir |
|
2 |
| |
|
|
| Fjölgun |
|
Skipting, sáning. |
| |
|
|
| Notkun/nytjar |
|
Í steinhæðir, í beð, í kanta. |
| |
|
|
| Reynsla |
|
Var lengi ræktaður sem skuggasteinbrjótur hér áður og fyrr og mjög víða í görðum bæði norðan og sunnanlands. Til eru nokkur gömul eintök í Lystigarðinum, sem þrífast vel. |
| |
|
|
| Yrki og undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Útbreiðsla |
|
|
| |
|
|
|
|