Jón Thoroddsen - Barmahlíð
Hlíðin mín fríða
hjalla meður græna
og blágresið blíða
og berjalautu væna,
á þér ástaraugu
ungur réð ég festa,
blómmóðir bezta!
Sá ég sól roða
síð um þína hjalla
og birtu boða
brúnum snemma fjalla.
Skuggi skauzt úr lautu,
skreið und gráa steina,
leitandi leyna.
Blómmóðir bezta,
beztu jarðargæða
gaf þér fjöld flesta
faðir mildur hæða.
Hver mun svo, er sér þig,
sálar þjáður dofa,
að gleymi guð lofa?
Hlíð, þér um haga
hlýr æ blási andi,
döggvi vordaga
dögg þig sífrjóvgandi!
Um þig aldrei næði,
af þér svo að kali,
vetur vindsvali! |
|
Ættkvísl |
|
Spiraea |
|
|
|
Nafn |
|
douglasii |
|
|
|
Höfundur |
|
Hook. |
|
|
|
Ssp./var |
|
|
|
|
|
Höfundur undirteg. |
|
|
|
|
|
Yrki form |
|
|
|
|
|
Höf. |
|
|
|
|
|
Íslenskt nafn |
|
Dögglingskvistur |
|
|
|
Ætt |
|
Rósaætt (Rosaceae). |
|
|
|
Samheiti |
|
|
|
|
|
Lífsform |
|
Lauffellandi runni. |
|
|
|
Kjörlendi |
|
Sól, (hálfskuggi). |
|
|
|
Blómlitur |
|
Djúpbleikur. |
|
|
|
Blómgunartími |
|
Júlí-ágúst. |
|
|
|
Hæð |
|
1-2,5 m |
|
|
|
Vaxtarhraði |
|
|
|
|
|
|
|
|
Vaxtarlag |
|
Lauffellandi, uppréttur runni, allt að 2,5 m hár, þéttvaxinn og myndar mikið af rótarskotum. Greinarnar grannar, brúnar, dúnhærðar í fyrstu en verða hárlausar. |
|
|
|
Lýsing |
|
Laufin eru 4-10×1-2,5 sm aflöng, oftast snubbótt, sjaldan næstum ydd, grunnur heilrendur, óreglulega sagtennt að oddi, stundum alveg heilrend. Þau eru dökkgræn, hárlaus ofan, með hvítan hárflóka á neðra borði, blaðleggir allt að 1 mm langir. Blómin djúpbleik, ilmsæt, þéttstæð í uppréttum, mjóum, óreglulega keilulaga, endastæðum skúf, sem getur orðið allt að 20 sm langur. Aðalblómskipunarleggurinn, blómleggir og bikarar hvít-lóhærðir, bikarblöð hvít, lóhærð, baksveigð. Krónublöð 1,5 mm, fræflar bleikir, miklu lengri en krónublöðin, eggleg hárlaus. Fræhýði 3 mm, hárlaus, fræ 2 mm, ljósbrún, bandlaga, frumu-netæðótt. |
|
|
|
Heimkynni |
|
V N-Ameríka. |
|
|
|
Jarðvegur |
|
Meðalrakur, frjór. |
|
|
|
Sjúkdómar |
|
|
|
|
|
Harka |
|
5 |
|
|
|
Heimildir |
|
= 1 |
|
|
|
Fjölgun |
|
Sumargræðlingar, skipting, rótarskot, sáning. |
|
|
|
Notkun/nytjar |
|
Stakstæðir runnar, í limgerði, í þyrpingar, í brekkur, í blönduð runnabeð. Líkur hærukvisti (S. tomentosa L.). |
|
|
|
Reynsla |
|
Í Lystigarðinum er til einn gamall, skriðull, blómríkur runni. Einnig eru til aðkeyptir runnar frá 1984, 1990 og 1991, 1,1-1,8 m háir, blómstra árlega. Harðgerður, þurftarfrekur runni, blómgast á árssprotana, þolir vel klippingu. |
|
|
|
Yrki og undirteg. |
|
|
|
|
|
Útbreiðsla |
|
|
|
|
|
|
|