Í morgunsárið - Ragna Sigurðardóttir Í morgunsárið greiðir hún sér með trékambi. Hægt með föstum
strokum. Vöxturinn er svo mikill að hana kitlar í svörðinn. Hún
strýkur hendinni yfir gróðurinn. Finnur blóm springa út undir
fingurgómunum. Sóleyjar og baldursbrár. Hún leggur kambinn frá
sér. Fer út í garðinn og krýpur. Kippir upp kartöflugrösum. Rótar og
grefur með berum höndum. Djúpt ofan í moldinni finnur hún sætar og
safaríkar appelsínur.
|
| Ættkvísl |
|
Spiraea |
| |
|
|
| Nafn |
|
japonica |
| |
|
|
| Höfundur |
|
L. f. |
| |
|
|
| Ssp./var |
|
|
| |
|
|
| Höfundur undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Yrki form |
|
|
| |
|
|
| Höf. |
|
|
| |
|
|
| Íslenskt nafn |
|
Japanskvistur |
| |
|
|
| Ætt |
|
Rósaætt (Rosaceae). |
| |
|
|
| Samheiti |
|
Spiraea fritschiana C.K.Schneid. |
| |
|
|
| Lífsform |
|
Lauffellandi runni. |
| |
|
|
| Kjörlendi |
|
Sól, hálfskuggi. |
| |
|
|
| Blómlitur |
|
Rósbleikur til skarlatsrauður. |
| |
|
|
| Blómgunartími |
|
Ágúst-september. |
| |
|
|
| Hæð |
|
-1,5 m |
| |
|
|
| Vaxtarhraði |
|
Hægvaxta. |
| |
|
|
|
|
|
| Vaxtarlag |
|
Lauffellandi runni, allt að 1,5 m hár. Greinar stinnar uppréttar, greinast lítið, oftast sívalar, stundum hliðflatar og kantaðar, hárlausar eða dúnhærðar í fyrstu. |
| |
|
|
| Lýsing |
|
Lauf 2-8 × 0,75-4 sm, lensulaga til egglaga, ydd til odddregin, bogadregin til mjófleyglaga við grunninn, hvass sagtennt, hárlaus til dúnhærð. Blóm 6-9,5 mm í þvermál, rósbleik til skarlatsrauð, sjaldan hvít, mörg saman í flötum, stundum stutt-dúnhærðum og endastæðum hálfsveip, sem er allt að 30 sm í þvermál. Blómskipanirnar eru í efstu lauföxlunum. Blómskipunarleggur hárlaus eða ullhærður. Bikarblöð upprétt við blómgun, seinna skástæð, tígullaga, ydd. Krónublöð styttri en fræflarnir. Hýði hárlaus, nema á saumunum, upprétt eða dálítið skástæð. |
| |
|
|
| Heimkynni |
|
Japan, Kína. |
| |
|
|
| Jarðvegur |
|
Meðalfrjór, meðalrakur. |
| |
|
|
| Sjúkdómar |
|
|
| |
|
|
| Harka |
|
5 |
| |
|
|
| Heimildir |
|
= 1 |
| |
|
|
| Fjölgun |
|
Sumargræðlingar, skipting, sáning. |
| |
|
|
| Notkun/nytjar |
|
Í þyrpingar, sem stakstæður runni, í fjölæringabeð, ef til vill í raðir, í kanta, sem óklippt limgerði. |
| |
|
|
| Reynsla |
|
Í Lystigarðinum er til ein planta sem sáð var til 1989, kelur nokkuð öll ár og blómstrar mikið.
Meðalharðgerður-harðgerður, hægvaxta, má klippa alveg niður árlega. |
| |
|
|
| Yrki og undirteg. |
|
Fjölmörg yrki eru í ræktun svo sem 'Macrophylla', 'Crispa', 'Froebelii', 'Goldflame', 'Limemound', 'Little Princess', 'Snowmound' og fleiri. |
| |
|
|
| Útbreiðsla |
|
|
| |
|
|
|
|