Vorið góða, grænt og hlýtt (Heinrich Heine, þýðing) Vorið góða, grænt og hlýtt,
græðir fjör um dalinn,
allt er nú sem orðið nýtt,
ærnar, kýr og smalinn.
Kveður í runni, kvakar í mó
kvikur þrastasöngur;
eins mig fýsir alltaf þó:
aftur að fara í göngur.
|
| Ættkvísl |
|
Erythronium |
| |
|
|
| Nafn |
|
oreganum |
| |
|
|
| Höfundur |
|
Appleg. |
| |
|
|
| Ssp./var |
|
|
| |
|
|
| Höfundur undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Yrki form |
|
|
| |
|
|
| Höf. |
|
|
| |
|
|
| Íslenskt nafn |
|
Roðaskógarlilja |
| |
|
|
| Ætt |
|
Liljuætt (Liliaceae). |
| |
|
|
| Samheiti |
|
|
| |
|
|
| Lífsform |
|
Fjölær jurt. |
| |
|
|
| Kjörlendi |
|
Sól, hálfskuggi. |
| |
|
|
| Blómlitur |
|
Hvítur, rjómalitur með gulan grunn. |
| |
|
|
| Blómgunartími |
|
Maí-júní. |
| |
|
|
| Hæð |
|
15-30 sm |
| |
|
|
| Vaxtarhraði |
|
|
| |
|
|
|
|
|
| Vaxtarlag |
|
Laukar mjó-egglaga, 25-60 mm, myndar stundum legglausa hliðarlauka.
Er frábrugðin hinni náskyldu brúnskógarlilju (E. californicum) að blómin eru með gula miðju.
|
| |
|
|
| Lýsing |
|
Laufin 12-25 sm, laufin greinilega flikrótt, með óreglulegar brúnar að hvítar rákir, egglaga til breið-lensulaga, jaðrar bylgjóttir. Blómstilkur rauðleitur, 15-40 sm. Blómskipunin 1-3 blóma. Blómhlífarblöð hvít til rjómalit með gulan grunn á blómgunartímanum, verða stundum bleik með aldrinum, stundum með rauðar línur eða bönd, oddbaugótt til mjó egglaga, 25-40 mm, innri með lítil eyrnablöð við grunninn. Fræflar 12-25 mm, frjóþræðir hvítir, útflattir, ± lensulaga, 2-3 mm breiðir. Fræflar rjómalitir til gulir. Stíll hvítur, 12-18 mm, fræni með baksveigða flipa 3-6 mm. Fræhýði aflöng til mjó-öfugegglaga, 3-5 sm.
|
| |
|
|
| Heimkynni |
|
N Ameríka (Oregon - BC.) |
| |
|
|
| Jarðvegur |
|
Frjór moldarjarðvegur. |
| |
|
|
| Sjúkdómar |
|
|
| |
|
|
| Harka |
|
5 |
| |
|
|
| Heimildir |
|
= 1, www.efloras.org, Flora of North America |
| |
|
|
| Fjölgun |
|
Hliðarlaukar, sáning, laukar lagðir í ágúst á um 10-15 sm dýpt. |
| |
|
|
| Notkun/nytjar |
|
Í blómaengi, í þyrpingar, sem undirgróður. |
| |
|
|
| Reynsla |
|
Lítt reynd en ætti að spjara sig vel hérlendis, skýla fyrsta árið, visnar niður eftir blómgun. |
| |
|
|
| Yrki og undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Útbreiðsla |
|
|
| |
|
|
|
|