Jón Thoroddsen - Barmahlíð
Hlíðin mín fríða
hjalla meður græna
og blágresið blíða
og berjalautu væna,
á þér ástaraugu
ungur réð ég festa,
blómmóðir bezta!
Sá ég sól roða
síð um þína hjalla
og birtu boða
brúnum snemma fjalla.
Skuggi skauzt úr lautu,
skreið und gráa steina,
leitandi leyna.
Blómmóðir bezta,
beztu jarðargæða
gaf þér fjöld flesta
faðir mildur hæða.
Hver mun svo, er sér þig,
sálar þjáður dofa,
að gleymi guð lofa?
Hlíð, þér um haga
hlýr æ blási andi,
döggvi vordaga
dögg þig sífrjóvgandi!
Um þig aldrei næði,
af þér svo að kali,
vetur vindsvali! |
|
| Ættkvísl |
|
Lilium |
| |
|
|
| Nafn |
|
dauricum |
| |
|
|
| Höfundur |
|
Ker-Gawl. |
| |
|
|
| Ssp./var |
|
|
| |
|
|
| Höfundur undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Yrki form |
|
|
| |
|
|
| Höf. |
|
|
| |
|
|
| Íslenskt nafn |
|
Skriðlilja |
| |
|
|
| Ætt |
|
Liljuætt (Liliaceae). |
| |
|
|
| Samheiti |
|
Réttara: L.pensylvanicum Ker Gawl. |
| |
|
|
| Lífsform |
|
Fjölæringur og laukplanta. |
| |
|
|
| Kjörlendi |
|
Sólríkur vaxtarstaður. |
| |
|
|
| Blómlitur |
|
Skærrauður-fagurrauður, doppur brúnrauðar. |
| |
|
|
| Blómgunartími |
|
Ágúst-september. |
| |
|
|
| Hæð |
|
Allt að 75 sm |
| |
|
|
| Vaxtarhraði |
|
|
| |
|
|
|
|
|
| Vaxtarlag |
|
Uppréttir, laufóttir stönglar. |
| |
|
|
| Lýsing |
|
Stönglar eru með stöngulrætur, allt að 75 sm háir, gáróttir, grænir, með rauðbrúnar doppur, ullhærðir. Laukar 1,2-5×2 sm, skriðulir. Hreistur 1-0,6 sm , hvít, lensulaga. Lauf 5-15×0,5-0,3 sm, stakstæð, bandlaga til lensulaga, 3-5 tauga, jaðrar hærðir. Lauf í krönsum neðan við blómin. Blóm 1-6, upprétt, bollalaga, allt að 10 sm breið. Þau eru í sveip, blómleggir hærðir, allt að 9 sm langir, útstæðir. Blómhlífarblöð 5-10×1,5-3,5 sm, baksveigð, öfuglensulaga, skærrauð-fagurrauð, með brúnrauðar doppur, grunnur gulur, mjór. Frjó rautt. Aldin 5 sm. |
| |
|
|
| Heimkynni |
|
NA Asía. |
| |
|
|
| Jarðvegur |
|
Frjór, vel framræstur, fremur súr. |
| |
|
|
| Sjúkdómar |
|
|
| |
|
|
| Harka |
|
5 |
| |
|
|
| Heimildir |
|
= 1 |
| |
|
|
| Fjölgun |
|
Fræ, hliðarlaukar, laukhreistur. |
| |
|
|
| Notkun/nytjar |
|
Í trjá- og runnabeð, fjölæringabeð. |
| |
|
|
| Reynsla |
|
Harðgerð-meðalharðgerð, nokkuð lík flekkulilju (L. maculatum) og stundum talin afbrigði af henni t.d. í Japan (H.S.)
Var sáð í Lystigarðinum 1993, dó 1999. |
| |
|
|
| Yrki og undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Útbreiðsla |
|
|
| |
|
|
|
|