Páll Ólafsson, Ljóðið Vetrarkveðja Margt er gott að muna þér
þó mér þú fyndist langur.
Farðu vel, þú færðir mér
fögnuð bæði og angur.
Þó að nísti frostið fast
og fölni grænir hagar
eftir þetta kuldakast
koma betri dagar.
|
| Ættkvísl |
|
Acer |
| |
|
|
| Nafn |
|
negundo |
| |
|
|
| Höfundur |
|
L. |
| |
|
|
| Ssp./var |
|
|
| |
|
|
| Höfundur undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Yrki form |
|
|
| |
|
|
| Höf. |
|
|
| |
|
|
| Íslenskt nafn |
|
Askhlynur |
| |
|
|
| Ætt |
|
Hlynsætt (Aceraceae) |
| |
|
|
| Samheiti |
|
|
| |
|
|
| Lífsform |
|
Lauffellandi tré/stór runni. |
| |
|
|
| Kjörlendi |
|
Sól. |
| |
|
|
| Blómlitur |
|
Grængulur. |
| |
|
|
| Blómgunartími |
|
Snemmsumars. |
| |
|
|
| Hæð |
|
4-6 m |
| |
|
|
| Vaxtarhraði |
|
|
| |
|
|
|
|
|
| Vaxtarlag |
|
Tré allt að 25 m hátt í heimkynnum sínum, oft með fleiri en einn stofn, krónan breið, útstæðar greinar og hárlausar. Sérbýli. Börkur grár, sléttur. Greinar hárlausar, grænar eða gráar, stundum bláleitar. |
| |
|
|
| Lýsing |
|
Lauf allt að 22 sm, fjaðurskipt, smálauf 3-7, stundum 9 talsins, en oftast 5, neðsta parið og endasmáblað eru stundum með 3 flipa. Smálauf egglaga, gróftennt við oddinn, skærgræn á efra borði, ljósari á því neðra, ögn dúnhærð eða hárlaus. Blómskipunin hliðstæð, karlblómin í hnoðum í klasa með 15-50 blóm, kvenblómin eru lítil, í drúpandi klasa, með 1-11 blóm og stundum með 1 blaðpar. Blómin grængul, kvenblómin með löng, hvít fræni og ekki með vanþroska fræfla. Aldin allt að 4 sm, hnotir litlar, sporvala-hnöttóttar til nokkuð flatar, með æðar. Vængir mætast í hvössu horni. |
| |
|
|
| Heimkynni |
|
Mið- & N-Ameríka. |
| |
|
|
| Jarðvegur |
|
Meðalrakur frjór. |
| |
|
|
| Sjúkdómar |
|
|
| |
|
|
| Harka |
|
2 |
| |
|
|
| Heimildir |
|
1, 2 |
| |
|
|
| Fjölgun |
|
Sáning strax og fræin hafa náð fullum þroska eða eftir að þau hafa verið forkæld í 3 mánuði. Fræ í tvívængjuðum hárlausum hnotum. |
| |
|
|
| Notkun/nytjar |
|
Stakstæð tré, í þyrpingar, í beð. |
| |
|
|
| Reynsla |
|
Í Lystigarðinum er til ein planta sem sáð var til 1988 og gróðursett í beð 2001. Kelur dálítið. ----
|
| |
|
|
| Yrki og undirteg. |
|
Til eru yrki af askhlyn með flikrótt lauf, t. d. Acer negundo 'Variegatum' og Acer negndo 'Flamingo'.
Einnig má geta A. negundo L. var. texanum Pax., A. negundo var. violaceum Kirchn., Acer negundo ssp. mexicanum (DC) Wesm. en samkvæmt RHS eiga allar þessar undirtegundir að vera harðgerðar.
|
| |
|
|
| Útbreiðsla |
|
|
| |
|
|
|
|