Páll Ólafsson, Ljóðið Vetrarkveðja Margt er gott að muna þér
þó mér þú fyndist langur.
Farðu vel, þú færðir mér
fögnuð bæði og angur.
Þó að nísti frostið fast
og fölni grænir hagar
eftir þetta kuldakast
koma betri dagar.
|
| Ættkvísl |
|
Chamaecyparis |
| |
|
|
| Nafn |
|
lawsoniana |
| |
|
|
| Höfundur |
|
(Murray) Parl. |
| |
|
|
| Ssp./var |
|
|
| |
|
|
| Höfundur undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Yrki form |
|
|
| |
|
|
| Höf. |
|
|
| |
|
|
| Íslenskt nafn |
|
Fagursýprus (slútsýprus) |
| |
|
|
| Ætt |
|
Sýprisætt (Cupressaceae). |
| |
|
|
| Samheiti |
|
|
| |
|
|
| Lífsform |
|
Sígrænn runni - lítið tré. |
| |
|
|
| Kjörlendi |
|
Sól - hálfskuggi. |
| |
|
|
| Blómlitur |
|
Fagurrauður. |
| |
|
|
| Blómgunartími |
|
Snemma vors. |
| |
|
|
| Hæð |
|
2-5 m (-40 m í heimk. sínum) . |
| |
|
|
| Vaxtarhraði |
|
|
| |
|
|
|
|
|
| Vaxtarlag |
|
Vex sem runni hérlendis, keilulaga á unga aldri, en súlulaga er hann eldist, stuttar, margskiptar, láréttar greinar sem eru slútandi, smágreinar flatar í einum fleti, börkur rauðbrúnn, toppsprotinn (grænn ársvöxtur) drúpandi. |
| |
|
|
| Lýsing |
|
Börkur rauðbrúnn með kringlóttu hreistri, smágreinar flatar, allar í sama fleti. Nálar aðlægar, ± yddar kantnálar kjalaðar, oddur ekki aðlægur, hliðarnálar ofan og neðan á greinunum miklu minni, tígullaga oft með einn kirtil, að neðan með ógreinilega hvíta línu. Könglar fjölmargir, smáir, kúlulaga, 8 mm breiðir, blágrænir í fyrstu, þroskast á fyrsta ári, síðar brúnir með 8 köngulhreistur, hvert með samanklemmdum þrymli (nabba). |
| |
|
|
| Heimkynni |
|
N Ameríka (SV Oregon til NV Kaliforníu, fjöll). |
| |
|
|
| Jarðvegur |
|
Frjór, fremur deigur. |
| |
|
|
| Sjúkdómar |
|
|
| |
|
|
| Harka |
|
6 |
| |
|
|
| Heimildir |
|
1, 7, Roloff/Bärtels 1996: Gehölze |
| |
|
|
| Fjölgun |
|
Sáning, haustgræðlingar. |
| |
|
|
| Notkun/nytjar |
|
Í þyrpingar, sem stakstæður runni, í beð, undir stór tré. |
| |
|
|
| Reynsla |
|
Í Lystigarðinum er til ein planta sem sáð var til 1991 og önnur sem sáð var 1993, kala lítið eitt stöku ár fyrstu æviárin, annars ekkert. Þrífst vel í Lystigarðinum. Þarf góða vetrarskýlingu framan af aldri. Klippingar eiga að fara fram að sumri til á öllum sýprus tegundum. |
| |
|
|
| Yrki og undirteg. |
|
Yrki skipta hundruðum erlendis og fæst Þeirra hafa verið reynd hérlendis. Í garðinum eru t.d. plöntur undir: 'Compacta', 'Erecta Glaucescens', 'Fraseri', 'Glauca, Elegans', 'Glauca', 'Kelleriis', 'Lombarts Glauca', 'Lutea', 'Minima Glauca', 'Silver Queen', 'Stewartii', ´Tiomfe van Boskoop' og fleiri. |
| |
|
|
| Útbreiðsla |
|
|
| |
|
|
|
|