Málsháttur
Mjór er mikils vísir.
Sambucus nigra
Ættkvísl   Sambucus
     
Nafn   nigra
     
Höfundur   L.
     
Ssp./var  
     
Höfundur undirteg.  
     
Yrki form  
     
Höf.  
     
Íslenskt nafn   Svartyllir
     
Ætt   Geitblaðsætt (Caprifoliaceae).
     
Samheiti  
     
Lífsform   Lauffellandi runni.
     
Kjörlendi   Sól-hálfskuggi/skjól.
     
Blómlitur   Rjómahvítur.
     
Blómgunartími   Júlí.
     
Hæð   3-5 m (-9 m)
     
Vaxtarhraði   Hraðvaxta.
     
 
Svartyllir
Vaxtarlag   Margstofna runni með sprunginn börk, árssprotar gráleitir með stórum korkvörtum, mergur hvítur.
     
Lýsing   Blöðin gagnstæð, allt að 30 sm, smáblöð oftast 5 en geta verið 3-9. Smáblöðin langegglaga, hárlaus, hvasstennt, dökkgræn, þefill, 3-10 sm að lengd. Blómin ilmsterk, gulhvít, blómskipun sveiplík, flöt. Aldin gljáandi svört ber, æt. Þokkalega fallegir haustlitir. Ber og blóm oft notuð í lækningaskyni.
     
Heimkynni   Evrópa, Norður Afríka, SV Asía.
     
Jarðvegur   Frjór, rakaheldinn.
     
Sjúkdómar  
     
Harka   5
     
Heimildir   = 1
     
Fjölgun   Vetrar- eða sumargræðlingar, sáning.
     
Notkun/nytjar   Í blönduð trjá- og runnabeð.
     
Reynsla   Í Lystigarðinum eru til þrjár plöntur, sem sáð var til 1988 og gróðursettar í beð 1989 og 1990, hafa allta f kalið mikið. Fremur viðkvæm og hefur ekki reynst vel í LA, vex vel yfir sumar en kelur árlega mikið niður (k:4).
     
Yrki og undirteg.   Fjöldi yrkja í ræktun erlendis sem lítt eða ekki hafa verið reynd hérlendis.
     
Útbreiðsla  
     
Svartyllir
Svartyllir
Svartyllir
Svartyllir
Svartyllir
Lystigarður Akureyrar - Eyrarlandsstofa - Sími: 462 7487 - Netfang: gkb@akureyri.is