Halldór Kiljan Laxness - Heimsljós "Fegursta blómið, það lifir í huldum stað, fæstir fá nokkurntíma að sjá það, mörgum sést yfir það, nokkrir kunna ekki skil á gildi þess, þeir sem uppgötva það munu ekki sjá annað blóm síðan. Allan daginn hugsar maður um það. Þegar maður sefur dreymir mann það. Maður deyr með nafn þess á vörum."
|
| Ćttkvísl |
|
Rosa |
| |
|
|
| Nafn |
|
villosa |
| |
|
|
| Höfundur |
|
L. |
| |
|
|
| Ssp./var |
|
|
| |
|
|
| Höfundur undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Yrki form |
|
|
| |
|
|
| Höf. |
|
|
| |
|
|
| Íslenskt nafn |
|
Lórós |
| |
|
|
| Ćtt |
|
Rósaćtt (Rosaceae). |
| |
|
|
| Samheiti |
|
R. mollis Sm., R. villosa auct. (ssp. mollis), R. pomifera Herrm., R. villosa L. v. pomifera (Herrm.) Desv. (ssp. villosa). |
| |
|
|
| Lífsform |
|
Lauffellandi runni. |
| |
|
|
| Kjörlendi |
|
Sól. |
| |
|
|
| Blómlitur |
|
Djúpbleikur. |
| |
|
|
| Blómgunartími |
|
Júlí-ágúst. |
| |
|
|
| Hćđ |
|
100-240 sm |
| |
|
|
| Vaxtarhrađi |
|
|
| |
|
|
|
|
|
| Vaxtarlag |
|
Villirós, sem líka er rćktuđ sem klifurrós, lotublómstrandi, ţéttgreindur runni, oft međ rótarskot. Greinarnar stinnar, beinar 100-240 sm, rauđleitar međan ţćr eru ungar. Nćstum ţyrnalaus eđa međ strjála, granna, beina eđa ögn bogna, misstóra ţyrna. Axlablöđin breiđ. |
| |
|
|
| Lýsing |
|
Laufin eru sumargrćn, smálaufin 5-9, blágrćn, oddbaugótt, 3,2-6,5 sm, ydd eđa snubbótt, hćrđ bćđi ofan og neđan, oft međ ţétta, eplailmandi kirtla á neđra borđi, jađrar međ samsettar kirtiltennur. Stođblöđ breiđ, hylja oft blómsćtin. Blómsćtin međ ţétt kirtilţornhár. Blómin 1-3 eđa fleiri, einföld, ilma lítillega, eplailmur, 2,5-6,5 sm í ţvermál. Bikarblöđin međ fáeina hliđaflipa, langydd, kirtilhćrđ á ytra borđi, eru lengi á nýpunum. Krónublöđin djúpbleik. Stílar ekki samvaxnir, ná ekki fram úr blóminu. Frćni ullhćrđ.
Nýpur mjög stórar, allt ađ 3 sm breiđar og eru í laginu eins og epli, appelsínurauđar til dökkrauđar, kirtil-ţornhćrđar. |
| |
|
|
| Heimkynni |
|
M & S Evrópa, Tyrkland, Kákasus. |
| |
|
|
| Jarđvegur |
|
Frjór, međalrakur, vel framrćstur. |
| |
|
|
| Sjúkdómar |
|
|
| |
|
|
| Harka |
|
H4 |
| |
|
|
| Heimildir |
|
2,
http://www.welt-der-rosen,de/duftrosen/_duftrosen.htm,
www.pfaf.org/user/plant.aspx?LatinName=Rosa+villosa
|
| |
|
|
| Fjölgun |
|
Síđsumargrćđlingar međ hćl, skifting á rótarskotum ţegar plantan er í dvala, sveiggrćđsla, (tekur 12 mánuđi). |
| |
|
|
| Notkun/nytjar |
|
Rósin ţrífst betur í kalksnauđum jarđvegi en kalkríkum, vel framrćstum og getur ţrifist í mögrum jarđvegi, ‘hálfskugga’ og norđanundir, ađ minnsta kosti erlendis.
Nýpur C-vítamínríkar međ 800-1200 mg/100 g.
|
| |
|
|
| Reynsla |
|
Lórósinni var sáđ 1975, 1986, 1990 og 1992 í Lystigarđinum. Sú elsta (frá 1975) kelur lítiđ blómstrar mikiđ og ţroskar nýpur. Planta frá 1986 kelur lítiđ. Planta frá 1990 vex vel og blómstrar mikiđ og ţroskar nýpur. Plöntur frá 1992 kala nokkuđ, rétt lifa og vaxa lítiđ til dćmis 2008 međ stöku blóm. |
| |
|
|
| Yrki og undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Útbreiđsla |
|
|
| |
|
|
|
|