Þuríður Guðmundsdóttir - Rætur Ég geng um skrúðgarða borgar
og blómin horfa á mig
litríkum framandi augum
og ilmur þeirra er alltaf nýr
Í fjarska situr fölblá gleymmérei
á fötum lítils barns
Því blágresi, holtasóley og steinbrjótur
voru blóm bernsku minnar
Og rætur þeirra
verða alltaf mínar
|
| Ættkvísl |
|
Ribes |
| |
|
|
| Nafn |
|
cereum |
| |
|
|
| Höfundur |
|
Douglas |
| |
|
|
| Ssp./var |
|
|
| |
|
|
| Höfundur undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Yrki form |
|
|
| |
|
|
| Höf. |
|
|
| |
|
|
| Íslenskt nafn |
|
Vaxrifs |
| |
|
|
| Ætt |
|
Garðaberjaætt (Grossulariaceae). |
| |
|
|
| Samheiti |
|
|
| |
|
|
| Lífsform |
|
Lauffellandi runni. |
| |
|
|
| Kjörlendi |
|
Sól. |
| |
|
|
| Blómlitur |
|
Hvítur, grænn eða gulur. |
| |
|
|
| Blómgunartími |
|
Maí. |
| |
|
|
| Hæð |
|
1-2 m |
| |
|
|
| Vaxtarhraði |
|
|
| |
|
|
|
|
|
| Vaxtarlag |
|
Þéttgreindur runni, 1-2 m hár. Greinarnar þyrnalausar, sprotarnir kirtildúnhærðir í fyrstu. |
| |
|
|
| Lýsing |
|
Laufin kringlótt, nýrlaga, 1-4 sm breið, með 3-5 snubbótta flipa, jaðrar bogtenntir, næstum slétt ofan. Kirtildúnhærð, gráleit neðan. Blómskipunin stuttur, hangandi klasi með fáein blóm, blómin 6-8 mm, pípulaga, hvít, græn eða gul. Bikarblöð lítil, allt að 2 mm, krónublöð mjög smá, kringlótt, Stíll með löng dúnhár. Ber hnöttótt, skarlatsrauð, hárlaus, glansandi. |
| |
|
|
| Heimkynni |
|
V Bandaríkin. |
| |
|
|
| Jarðvegur |
|
Léttur, vel framræstur, meðalrakur og meðalfrjór. |
| |
|
|
| Sjúkdómar |
|
|
| |
|
|
| Harka |
|
5 |
| |
|
|
| Heimildir |
|
= 1, www.pfaf.org/user/plant.aspx?LatinName=Riebes+cereum |
| |
|
|
| Fjölgun |
|
Sáning strax og fræið er þroskað að haustinu í sólreit. Fræ sem hefur verið geymt þarf 4-5 mánaða forkælingu milli -2°C og 0°C og það ætti að sá því eins fljótt og hægt er. Síðsumargræðlingar með hæl, 10-15 sm langir í sólreit síðsumars eða að haustinu. |
| |
|
|
| Notkun/nytjar |
|
Í runnabeð, í þyrpingar og víðar. |
| |
|
|
| Reynsla |
|
Í Lystigarðinum er til ein gömul planta, sem kelur ekkert og myndar ber (2011) og þrjár sem sáð var til 1988. Þær hafa kalið dálítið framan af, orðnar um 1,3 m háar, en eru í of miklum skugga (2011). |
| |
|
|
| Yrki og undirteg. |
|
v. fariosum Jancz. Greinar fremur slapandi, sprotar fjólubláir í fyrstu. Lauf grá, kirtlar framleiða gúmmíkennda kvoðu. Blóm bleik eða hvít. ε |
| |
|
|
| Útbreiðsla |
|
|
| |
|
|
|
|