Halldór Kiljan Laxness - Heimsljós

"Fegursta blómið, það lifir í huldum stað, fæstir fá nokkurntíma að sjá það, mörgum sést yfir það, nokkrir kunna ekki skil á gildi þess, þeir sem uppgötva það munu ekki sjá annað blóm síðan. Allan daginn hugsar maður um það. Þegar maður sefur dreymir mann það. Maður deyr með nafn þess á vörum."

Pulsatilla albana
Ættkvísl   Pulsatilla
     
Nafn   albana
     
Höfundur   (Stev.) Bercht. & J. Presl.
     
Ssp./var  
     
Höfundur undirteg.  
     
Yrki form  
     
Höf.  
     
Íslenskt nafn   Persabjalla
     
Ætt   Sóleyjarætt (Ranunculaceae).
     
Samheiti   Anemone albana Stev.
     
Lífsform   Fjölær jurt.
     
Kjörlendi   Sól.
     
Blómlitur   Gulur.
     
Blómgunartími   Júní-júlí.
     
Hæð   - 18-30 sm
     
Vaxtarhraði  
     
 
Persabjalla
Vaxtarlag   Náskyld kúabjöllu (Pulsatilla pratensis), 5-18 sm há þegar hún blómstrar, allt að 30 sm þegar fræin eru fullþroskuð. Grunnlauf 2,5-6 sm, aflöng að utanmáli, tvífjaðurskipt með 3-4 pör af fyrstu skiptingu, önnur skipting djúp fjaðurskipt, fliparnir lensulaga eða bandlaga, því sem næst snubbótt, heilrend eða ögn skert-tennt, mjúkhærð, nema á neðra borði. Reifablöð allt að 30 sm, bandlaga, sljóydd.
     
Lýsing   Blómin drúpandi, bjöllulaga með mjóan grunn, allt að 2,5 sm, blómhlífarblöð aflöng-oddbaugótt, aftursveigð efst, gul, með þétt, aðlæg silkihár á ytra borði. Fræflar ná ekki út úr blóminu. Hnetur með brodd allt að 2,5 sm.
     
Heimkynni   Kákasus, NA Tyrkland.
     
Jarðvegur   Léttur, framræstur.
     
Sjúkdómar  
     
Harka   5
     
Heimildir   = 1
     
Fjölgun   Skipting, sáning.
     
Notkun/nytjar   Í steinhæðir, í beðkanta.
     
Reynsla   Í Lystigarðinum er til planta sem sáð var til 2003 og gróðursett í beð 2007 og önnur sem sáð var til 2010 og gróðursett í beð 2015, báðar þrífast vel. Allharðgerð planta, en ákaflega sjaldgæf hérlendis (kennd við borgina Albana við Kaspíahaf).
     
Yrki og undirteg.  
     
Útbreiðsla  
     
Persabjalla
Persabjalla
Persabjalla
Persabjalla
Persabjalla
Lystigarður Akureyrar - Eyrarlandsstofa - Sími: 462 7487 - Netfang: gkb@akureyri.is