Jón Thoroddsen - Barmahlíð
Hlíðin mín fríða
hjalla meður græna
og blágresið blíða
og berjalautu væna,
á þér ástaraugu
ungur réð ég festa,
blómmóðir bezta!
Sá ég sól roða
síð um þína hjalla
og birtu boða
brúnum snemma fjalla.
Skuggi skauzt úr lautu,
skreið und gráa steina,
leitandi leyna.
Blómmóðir bezta,
beztu jarðargæða
gaf þér fjöld flesta
faðir mildur hæða.
Hver mun svo, er sér þig,
sálar þjáður dofa,
að gleymi guð lofa?
Hlíð, þér um haga
hlýr æ blási andi,
döggvi vordaga
dögg þig sífrjóvgandi!
Um þig aldrei næði,
af þér svo að kali,
vetur vindsvali! |
|
| Ættkvísl |
|
Sorbus |
| |
|
|
| Nafn |
|
domestica |
| |
|
|
| Höfundur |
|
L. |
| |
|
|
| Ssp./var |
|
|
| |
|
|
| Höfundur undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Yrki form |
|
|
| |
|
|
| Höf. |
|
|
| |
|
|
| Íslenskt nafn |
|
Berjareynir |
| |
|
|
| Ætt |
|
Rósaætt (Rosaceae). |
| |
|
|
| Samheiti |
|
Cormus domestica (L.) Spach, Pyrus domestica Ehrh. |
| |
|
|
| Lífsform |
|
Lauffellandi runni eða lítið tré. |
| |
|
|
| Kjörlendi |
|
Sól. |
| |
|
|
| Blómlitur |
|
Hvítur. |
| |
|
|
| Blómgunartími |
|
Júní. |
| |
|
|
| Hæð |
|
|
| |
|
|
| Vaxtarhraði |
|
|
| |
|
|
|
|
|
| Vaxtarlag |
|
Tré allt að 20 m hátt. Börkur með djúpar grópar, greinar verða fljott hárlausar, brum með kvoðu, glansandi.
|
| |
|
|
| Lýsing |
|
Smálauf 11-21 talsins, 3-8 sm, mjó-aflöng, grófsagtennt, samhverf við grunninn, neðra borð ullhært. Blóm 1,5 sm, í keilulaga hálfsveip allt að 10 sm, grunnar stíla loðnir. Aldin allt 3 sm, epla- eða perulaga, gulgræn en þroskast og verða rauð í sólinni, römm.
|
| |
|
|
| Heimkynni |
|
M & S Evrópa, N Afríka, litla Asía. |
| |
|
|
| Jarðvegur |
|
Frjór, meðalrakur, vel framræstur. |
| |
|
|
| Sjúkdómar |
|
|
| |
|
|
| Harka |
|
Z6 |
| |
|
|
| Heimildir |
|
1 |
| |
|
|
| Fjölgun |
|
Sumargræðlingar. |
| |
|
|
| Notkun/nytjar |
|
Í skrautrunnabeð, sem stakstæð tré. |
| |
|
|
| Reynsla |
|
Nr. 20060820 í uppeldi 2007, kom sem nr 808 frá IASI HBU 2005. |
| |
|
|
| Yrki og undirteg. |
|
Sorbus domestica f. pomifera (Hayne) Rehd. Aldin eplalaga 2-3 sm.
Sorbus domestica f. pyriformis (Hayne) Rehd. Aldin perulaga, 3-4 sm. LA 20010893 í uppeldi í R01 B 2007, kom sem nr. 820 frá IASI HBU 2000.
|
| |
|
|
| Útbreiðsla |
|
|
| |
|
|
|
|