Vorið góða, grænt og hlýtt (Heinrich Heine, þýðing) Vorið góða, grænt og hlýtt,
græðir fjör um dalinn,
allt er nú sem orðið nýtt,
ærnar, kýr og smalinn.
Kveður í runni, kvakar í mó
kvikur þrastasöngur;
eins mig fýsir alltaf þó:
aftur að fara í göngur.
|
| Ættkvísl |
|
Sorbus |
| |
|
|
| Nafn |
|
foliolosa |
| |
|
|
| Höfundur |
|
(Wall.) Spach |
| |
|
|
| Ssp./var |
|
|
| |
|
|
| Höfundur undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Yrki form |
|
|
| |
|
|
| Höf. |
|
|
| |
|
|
| Íslenskt nafn |
|
Bersareynir |
| |
|
|
| Ætt |
|
Rósaætt (Rosaceae). |
| |
|
|
| Samheiti |
|
Pyrus foliolosa Wall. , Pyrus foliolosa Wall., Pyrus wallichii Hook.f. , Sorbus wallichii (Hook.f.) H.Ohashi , Sorbus wallichii (Hook.f.) T.T.Yu , Pyrus foliolosa var. ambigua Cardot |
| |
|
|
| Lífsform |
|
Lauffellandi runni eða lítið tré. |
| |
|
|
| Kjörlendi |
|
Sól. |
| |
|
|
| Blómlitur |
|
Hvítur. |
| |
|
|
| Blómgunartími |
|
Snemmsumars. |
| |
|
|
| Hæð |
|
3-5(-6)m |
| |
|
|
| Vaxtarhraði |
|
|
| |
|
|
|
|
|
| Vaxtarlag |
|
Tré, allt að 6 m hátt eða stór runni. Árssprotar nokkuð sterklegir, með áberandi barkarop. Brum egglaga, allt að 15 mm, rauðleit með rauðbrúnum hárum í oddinn og á jörðum brumhlífa.
|
| |
|
|
| Lýsing |
|
Lauf allt að 20 sm með 9-12 smáblaðapörum. Smáblöð að 45 x 15 mm en oftast aðeins 30 x 15 mm, aflöng-egglaga, broddydd, tennt næstum að grunni á langsprotum en aðeins á efri hlutanum á stuttgreinum, leðurkennd, æðastrengir mynda gró á efra borði, en með rauðbrúnum hárum á neðra borði og nöbbótt á neðra borði. Blómskipunin hálfsveipur með sterklegar greinar og áberandi barkarop. Aldin hvít nema hvað bleikleit slikja er við jaðar bikarblaða, þó að opið milli bikarblaðanna sem ekki ná saman, sýnist svart og mjög áberandi á toppi aldinsins, allt að 10 x 11 mm, oft breiðari en hæðin. Bikarblöð kjötkennd. Frævur (4-)5, undirsætnar, toppar næstum fullkomlega samvaxnir í dæld í bikarnum, hárlaus. Stílar allt að 2,5 mm, ekki þétt saman. Fræ dökkbrún, allt að 4,5 mm, allt að 5 í hverju aldini. Fjórlitna (2n=68), smátegund sem fjölgar sér með geldæxlun, þekkt í ræktun úr einni einstakri grúppu, en eins og túlkað er í náttúrunni og í plöntusöfnum líklega grúppa af náskyldum smátegundum.
|
| |
|
|
| Heimkynni |
|
Nepal. Bhutan, N Indland, SA Tíbet. |
| |
|
|
| Jarðvegur |
|
Léttur, frjór, framræstur. |
| |
|
|
| Sjúkdómar |
|
|
| |
|
|
| Harka |
|
|
| |
|
|
| Heimildir |
|
15, www.efloras.org/florataxon.aspx?flora_id=2&taxon_id=200011715 |
| |
|
|
| Fjölgun |
|
Sáning, sumargræðlingar. |
| |
|
|
| Notkun/nytjar |
|
Í skrautbeð. Vex í Kína í blönduðu skóglendi og meðfram ám í 2500-4200 m hæð í SA Xizang, Yunnan, en einnig í Bhutan, N Indlandi, N Myanmar, Nepal og Sikkím. |
| |
|
|
| Reynsla |
|
LA 901469 í P2-L03. Gróðursett 2001 er elsta númerið og kom sem nr. 811 Wisley RHS Gard 1990. Kelur nokkuð sum ár en önnur lítt sem ekkert. Stutt reynsla enn sem komið er. |
| |
|
|
| Yrki og undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Útbreiðsla |
|
|
| |
|
|
|
|