Jón Helgason - Úr ljóðinu Áfangar Séð hef ég skrautleg suðræn blóm
sólvermd í hlýjum garði;
áburð og ljós og aðra virkt
enginn til þeirra sparði;
mér var þó löngum meir í hug
melgrasskúfurinn harði,
runninn upp þar sem Kaldakvísl
kemur úr Vonarskarði.
|
| Ættkvísl |
|
Huperzia |
| |
|
|
| Nafn |
|
selago |
| |
|
|
| Höfundur |
|
(L.) Bernh. ex Schrank. & Mart., Hortus Reg. Monac., 3. 1829. |
| |
|
|
| Ssp./var |
|
|
| |
|
|
| Höfundur undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Yrki form |
|
|
| |
|
|
| Höf. |
|
|
| |
|
|
| Íslenskt nafn |
|
Skollafingur |
| |
|
|
| Ætt |
|
Lycopodiaceae (Jafnaætt) |
| |
|
|
| Samheiti |
|
Lycopodium abietiforme Gray
Lycopodium densum Lam.
Lycopodium recurvum Kit. ex Willd.
Mirmau selago (L.) H. P. Fuchs
Selago vulgaris Schur
Urostachys selago (L.) Herter
Huperzia selago var. appressum Desv.
Huperzia selago var. recurvum Desv. |
| |
|
|
| Lífsform |
|
Fjölær gróplanta |
| |
|
|
| Kjörlendi |
|
Vex í mólendi, snjódældum, grjóturðum og gjótum til fjalla, en finnst stundum í hraungjótum og mosaþembum á láglendi. |
| |
|
|
| Blómlitur |
|
|
| |
|
|
| Blómgunartími |
|
|
| |
|
|
| Hæð |
|
0.05-0.12 m |
| |
|
|
|
|
|
| Vaxtarlag |
|
Sígræn jurt með uppréttum eða uppsveigðum, stuttum, stinnum, þéttblöðóttum stönglum, sem kvíslast í margar, nokkuð jafnháar, þéttstæðar, fingurlíkar greinar, 5-12 sm á hæð. |
| |
|
|
| Lýsing |
|
Blöðin oftast í átta röðum, stilklaus, heilrend, sverðlaga, oddmjó, smá og hreisturlík, 6-8 mm á lengd og 1-1,5 mm á breidd.
Gróbæru blöðin eins og hin blöðin, smá og hreisturlík. Gróhirslurnar í blaðöxlum um miðju árssprotanna, nýrlaga, öll gróin eins. Þar að auki myndast litlir æxliknappar með breiðari og nær oddlausum blöðum hér og hvar í blaðöxlunum.
Deilitegundir eru oft taldar tvær hérlendis H. s. subsp. selago og H. s. subsp. arctica (Grossh. ex Tolm) Á. Löve & D.Löve.
H. s. ssp. selago er talin fremur sjaldgæf og aðeins á láglendi.
H. s. ssp. arctica er allalgeng á útbreiðslusvæði tegundarinnar hérlendis.
Í norsku flórunni eru þessar tvær deilitegundir taldar sjálfstæðar tegundir.
LÍK/LÍKAR: Lyngjafni. Skollafingurinn má þekkja á því að hann hefur mun styttri renglur en lyngjafninn og dreifðar gróhirslur á æxliknöppunum. |
| |
|
|
| Jarðvegur |
|
|
| |
|
|
| Heimildir |
|
1,2,3,9, HKr |
| |
|
|
| Reynsla |
|
"Eldri nöfn á tegundinni eru t.d. vargslappi, tröllafótur, hrossajafni og villiviðargras. Annars staðar á Norðurlöndum var sterkt seyði af plöntunni notað til þess að eyða lúsum, valda fósturláti, örva hægðir og drepa innyflaorma". (Ág. H.) |
| |
|
|
| |
|
|
| Útbreiðsla |
|
Allalgengur um mestallt landið, en þó ófundinn á Suðurlandi milli Ölfusár og Markarfljóts svo og á hálendi Þingeyjarsýslna.
Önnur náttúruleg heimkynni t.d.: Arktísk; Evrópa, Asía, N Ameríka + Falklandseyjar ov. |
| |
|
|
|
|