Voriđ góđa, grćnt og hlýtt (Heinrich Heine, ţýđing) Vorið góða, grænt og hlýtt,
græðir fjör um dalinn,
allt er nú sem orðið nýtt,
ærnar, kýr og smalinn.
Kveður í runni, kvakar í mó
kvikur þrastasöngur;
eins mig fýsir alltaf þó:
aftur að fara í göngur.
|
Ćttkvísl |
|
Linum |
|
|
|
Nafn |
|
catharticum |
|
|
|
Höfundur |
|
Linnaeus, Sp. Pl. : 281, (1753) |
|
|
|
Ssp./var |
|
|
|
|
|
Höfundur undirteg. |
|
|
|
|
|
Yrki form |
|
|
|
|
|
Höf. |
|
|
|
|
|
Íslenskt nafn |
|
Villilín |
|
|
|
Ćtt |
|
Linaceae (Línćtt) |
|
|
|
Samheiti |
|
|
|
|
|
Lífsform |
|
Einćr jurt |
|
|
|
Kjörlendi |
|
Vex í grasbrekkum, gilkinnungum og ţurrum móum. |
|
|
|
Blómlitur |
|
Hvítur |
|
|
|
Blómgunartími |
|
Júlí-ágúst |
|
|
|
Hćđ |
|
0.10-0.30 (-0.50) m |
|
|
|
|
|
|
Vaxtarlag |
|
Einćr, fínger planta 10-30 sm á hćđ. Stönglar grannir, uppréttir eđa uppsveigđir, gisblöđóttir, seigir og greinast ofarlega í margkvíslađan blómskúf. |
|
|
|
Lýsing |
|
Blöđin gagnstćđ, heilrend, hárlaus, , 6-10 mm á lengd, mjóoddbaugótt eđa lensulaga.
Blómin fimmdeild, hvít međ gulum deplum neđst á hverju krónublađi, lítil á löngum blómleggjum, allmörg á hverri plöntu í gisnum kvíslskúf. Krónublöđin um 4 mm á lengd. Bikarblöđin 2,5-3 mm á lengd, međ kirtla á röndunum, grćn, skarpydd og međ skörpum kili. Frćflar fimm og ein frćva, stíllinn fimmskiptur ofan til. Aldiniđ nćr hnöttótt hýđi. Blómgast í júlí-ágúst.
LÍK/LÍKAR: Engar. |
|
|
|
Jarđvegur |
|
|
|
|
|
Heimildir |
|
2,3,9,HKr |
|
|
|
Reynsla |
|
"Jurtin er beisk á bragđiđ. Var áđur nefnd laxerlín eđa laxerurt, enda sögđ örva hćgđir vćri seyđi af rótinni drukkiđ svo tebollum skipti tvisvar á dag." (Ág.H.) |
|
|
|
|
|
|
Útbreiđsla |
|
Algengt um neđri hluta Suđurlands, á Skarđsströnd, viđ Eyjafjörđ, á Fljótsdalshérađi og hluta af Austfjörđum. Ófundiđ utan ţessara svćđa.
Önnur náttúruleg heimkynni t.d.: Afríka, temp. Asía, Evrópa, N Ameríka og sem slćđingur víđar. |
|
|
|
|
|