Jón Thoroddsen - Barmahlíð
Hlíðin mín fríða
hjalla meður græna
og blágresið blíða
og berjalautu væna,
á þér ástaraugu
ungur réð ég festa,
blómmóðir bezta!
Sá ég sól roða
síð um þína hjalla
og birtu boða
brúnum snemma fjalla.
Skuggi skauzt úr lautu,
skreið und gráa steina,
leitandi leyna.
Blómmóðir bezta,
beztu jarðargæða
gaf þér fjöld flesta
faðir mildur hæða.
Hver mun svo, er sér þig,
sálar þjáður dofa,
að gleymi guð lofa?
Hlíð, þér um haga
hlýr æ blási andi,
döggvi vordaga
dögg þig sífrjóvgandi!
Um þig aldrei næði,
af þér svo að kali,
vetur vindsvali! |
|
| Ættkvísl |
|
Lychnis |
| |
|
|
| Nafn |
|
flos-cuculi |
| |
|
|
| Höfundur |
|
Linnaeus, Sp. Pl. 436 (1753) |
| |
|
|
| Ssp./var |
|
|
| |
|
|
| Höfundur undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Yrki form |
|
|
| |
|
|
| Höf. |
|
|
| |
|
|
| Íslenskt nafn |
|
Munkahetta |
| |
|
|
| Ætt |
|
Caryophyllaceae (Hjartagrasaætt) |
| |
|
|
| Samheiti |
|
Coronaria flos-cuculi (L.) A. Braun
Silene flos-cuculi (L.) Greuter & Burdet
Lychnis cyrilli K. Richter |
| |
|
|
| Lífsform |
|
Fjölær |
| |
|
|
| Kjörlendi |
|
Vex í bröttum brekkum, giljum, klettum og gjótum móti sól. |
| |
|
|
| Blómlitur |
|
Ljósrauður-fölbleikur/brúnrauður bikar |
| |
|
|
| Blómgunartími |
|
Júní-júlí |
| |
|
|
| Hæð |
|
0.20-0.60 m |
| |
|
|
|
|
|
| Vaxtarlag |
|
Upprétt og fremur hávaxin. Líkist dagstjörnu í fljótu bragði. Stönglar háir og grannir, stutthærðir og blöðóttir mjóum, hárlausum eða fínhærðum blöðum. |
| |
|
|
| Lýsing |
|
Blöðin gagnstæð, lengri og mjórri en á dagstjörnu. Blómin ljósrauð-bleik, krónublöðin áberandi klofin í fjora mjóa, langa flipa. Bikarblöðin samvaxin, rauðbrún með tíu dekkri taugum og oddmjóum tönnum. Munkahettan finnst aðeins á láglendi neðan 200 m. |
| |
|
|
| Jarðvegur |
|
Þrífst best í frjóum jarðvegi og á sólríkum stað. |
| |
|
|
| Heimildir |
|
2,9, HKr |
| |
|
|
| Reynsla |
|
|
| |
|
|
| |
|
|
| Útbreiðsla |
|
Fremur sjaldgæf og finnst aðeins villt á sunnanverðu landinu frá Fljótshlíð austur í Öræfi. Annars staðar mjög sjaldgæf og aðeins sem slæðingur.
Önnur náttúruleg heimkynni t.d.: Temp. Asía, Evrópa, ílend í N Ameríku |
| |
|
|
|
|