Halldór Kiljan Laxness - Heimsljós "Fegursta blómið, það lifir í huldum stað, fæstir fá nokkurntíma að sjá það, mörgum sést yfir það, nokkrir kunna ekki skil á gildi þess, þeir sem uppgötva það munu ekki sjá annað blóm síðan. Allan daginn hugsar maður um það. Þegar maður sefur dreymir mann það. Maður deyr með nafn þess á vörum."
|
| Ættkvísl |
|
Viola |
| |
|
|
| Nafn |
|
epipsila |
| |
|
|
| Höfundur |
|
Ledeb., Index Sem. Horti Dorpat. : 5 (1820) |
| |
|
|
| Ssp./var |
|
|
| |
|
|
| Höfundur undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Yrki form |
|
|
| |
|
|
| Höf. |
|
|
| |
|
|
| Íslenskt nafn |
|
Birkifjóla (Kjarrfjóla) |
| |
|
|
| Ætt |
|
Violaceae (Fjóluætt) |
| |
|
|
| Samheiti |
|
Viola suecica Fries |
| |
|
|
| Lífsform |
|
Fjölær jurt |
| |
|
|
| Kjörlendi |
|
Vex í deiglendi á grösugum völlum, grasmóum og kjarrlendi. |
| |
|
|
| Blómlitur |
|
Ljósfjólublár |
| |
|
|
| Blómgunartími |
|
Maí-júní |
| |
|
|
| Hæð |
|
0.04-0.15 m |
| |
|
|
|
|
|
| Vaxtarlag |
|
Stönglar jarðlægir og uppfrá þeim vaxa blóm og blöð, 4-10 (-15) sm á hæð. |
| |
|
|
| Lýsing |
|
Laufin stilklöng, oftast gishærð á neðra borði eða báðum megin. Blaðkan grunnbogtennt, breiðhjartalaga.
Blómin lútandi, ljósfjólublá, oft með áberandi dökkum æðum, sporinn samlitur krónunni. Krónan einsamhverf. Bikarblöðin snubbótt, græn, með ljósum himnufaldi. Ein fræva og fimm rauðbrúnir fræflar.
Aldinið þrístrent hýði sem klofnar í þrjá geira við þroskun. Örsmá forblöð ofarlega á blómstönglinum. Blómgast í maí-júní.
LÍK/LÍKAR: Birkifjóla er mjög lík mýrfjólu. Auðgreindar hvor frá annarri á því að tvö forblöð á blómstilk eru fyrir ofan miðju stönguls birkifjólunnar og blöð hennar eru hjartalaga og gishærð á neðra borði. |
| |
|
|
| Jarðvegur |
|
|
| |
|
|
| Heimildir |
|
1,2,3,9, HKr |
| |
|
|
| Reynsla |
|
|
| |
|
|
| |
|
|
| Útbreiðsla |
|
Fremur sjaldgæf en er þó allvíða á landræna svæðinu á austanverðu Norðurland og á Héraði. Ófundin utan þess.
Önnur náttúruleg heimkynni t.d.: Kanada, Skandinavía, Þýskaland, Mexíkó, Pólland, Rúmenía, N Ameríka. |
| |
|
|
|
|