Halldór Kiljan Laxness - Heimsljós "Fegursta blómið, það lifir í huldum stað, fæstir fá nokkurntíma að sjá það, mörgum sést yfir það, nokkrir kunna ekki skil á gildi þess, þeir sem uppgötva það munu ekki sjá annað blóm síðan. Allan daginn hugsar maður um það. Þegar maður sefur dreymir mann það. Maður deyr með nafn þess á vörum."
|
| Ættkvísl |
|
Vicia |
| |
|
|
| Nafn |
|
sepium |
| |
|
|
| Höfundur |
|
Linnaeus, Sp. Pl. : 737 (1753) |
| |
|
|
| Ssp./var |
|
|
| |
|
|
| Höfundur undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Yrki form |
|
|
| |
|
|
| Höf. |
|
|
| |
|
|
| Íslenskt nafn |
|
Giljaflækja |
| |
|
|
| Ætt |
|
Fabaceae (Ertublómaætt) |
| |
|
|
| Samheiti |
|
Wiggersia sepium (L.) P. Gaertn., B. Mey. & Scherb.
Vicia sepium var. eriocalyx Celak.
Vicia sepium var. montana W. D. J. Koch
Vicia sepium var. sepium |
| |
|
|
| Lífsform |
|
Fjölær jurt |
| |
|
|
| Kjörlendi |
|
Graslendi og kjarr. Einkum í Mýrdal. Mjög sjaldgæf annars staðar. |
| |
|
|
| Blómlitur |
|
Ljósfjólublár |
| |
|
|
| Blómgunartími |
|
Júlí-ágúst |
| |
|
|
| Hæð |
|
0.15-0.40 m |
| |
|
|
|
|
|
| Vaxtarlag |
|
Fjölær planta með granna, gárótta, stöngla, 15-40 sm á hæð. |
| |
|
|
| Lýsing |
|
Blöðin eru fjöðruð með 5-7 blaðpörum. Smáblöðin mjóegglaga, snubbótt í endann en þó broddydd, gis- og stutthærð. Endasmáblöðin eru ummynduð í vafþræði sem vefjast utan um greinar nágrannajurta.
Blómin eru einsamhverf, í einhliða, leggstuttum, aðeins þriggja til fimm blóma klösum, svipuð að gerð og hjá umfeðmingi og álíka stór. Bikarinn gishærður, klukkulaga með 5 hvassyddum tönnum.
Blómgast í júlí-ágúst.
LÍK/LÍKAR: Líkist umfeðmingi. Einkenni giljaflæku eru þau að blöðin eru aðeins með 5-7 smáblaðpörum og axlablöðin eru stór. Blómin ljósari í blómfáum, legglausum eða stuttleggjuðum klösum. Auk þess eru smáblöðin snubbótt í endann með hárfínum broddi. |
| |
|
|
| Jarðvegur |
|
|
| |
|
|
| Heimildir |
|
1,2,3,9, HKr |
| |
|
|
| Reynsla |
|
|
| |
|
|
| |
|
|
| Útbreiðsla |
|
Allvíða syðst á landinu, Vestmannaeyjum, undir Eyjafjöllum og í Mýrdal, annars staðar á nokkrum stöðum sem slæðingur.
Önnur náttúruleg heimkynni t.d.: Temp. Asía, Evrópa og víða ílend. |
| |
|
|
|
|