Jón Thoroddsen - Barmahlíð
Hlíðin mín fríða
hjalla meður græna
og blágresið blíða
og berjalautu væna,
á þér ástaraugu
ungur réð ég festa,
blómmóðir bezta!
Sá ég sól roða
síð um þína hjalla
og birtu boða
brúnum snemma fjalla.
Skuggi skauzt úr lautu,
skreið und gráa steina,
leitandi leyna.
Blómmóðir bezta,
beztu jarðargæða
gaf þér fjöld flesta
faðir mildur hæða.
Hver mun svo, er sér þig,
sálar þjáður dofa,
að gleymi guð lofa?
Hlíð, þér um haga
hlýr æ blási andi,
döggvi vordaga
dögg þig sífrjóvgandi!
Um þig aldrei næði,
af þér svo að kali,
vetur vindsvali! |
|
| Ættkvísl |
|
Salvia |
| |
|
|
| Nafn |
|
virgata |
| |
|
|
| Höfundur |
|
Ait. |
| |
|
|
| Ssp./var |
|
|
| |
|
|
| Höfundur undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Yrki form |
|
|
| |
|
|
| Höf. |
|
|
| |
|
|
| Íslenskt nafn |
|
Kósakkasalvía |
| |
|
|
| Ætt |
|
Varablómaætt (Lamiaceae). |
| |
|
|
| Samheiti |
|
|
| |
|
|
| Lífsform |
|
Fjölær jurt. |
| |
|
|
| Kjörlendi |
|
Sól. |
| |
|
|
| Blómlitur |
|
Ljóslilla til fjólublár eða purpura, sjaldan hvítur. |
| |
|
|
| Blómgunartími |
|
Ágúst. |
| |
|
|
| Hæð |
|
-100 sm |
| |
|
|
| Vaxtarhraði |
|
|
| |
|
|
|
|
|
| Vaxtarlag |
|
Fjölær jurt, allt að 100 sm há. Stönglar uppréttir, greindir eða ógreindir, dúnhærðir. |
| |
|
|
| Lýsing |
|
Lauf allt að 30 x 15 sm, með lauflegg, óskipt, egglaga eða lensulaga til aflöng, grunnur gegnvaxinn (efri) eða hjartalaga, jaðar næstum heilrendur til skörðóttur eða trosnaður, hrukkótt og kirtil-dúnhærð. laufleggir allt að 15 sm. Blóm í 2-6 blóma krönsum, strjál, í ógreindum eða greinóttum skúfum eða klösum, blómleggir allt að 3 mm. Stoðblöð allt að 8 x 6 mm, egglaga, mjó-hvassydd, purpura. Bikar allt að 1 sm, pípulaga eða bjöllulaga, víkkar út þegar aldinið þroskast, kirtil-dúnhærð, purpura, efri vörin sigðlaga, með gróp. Krónan ljóslilla til fjólublá eða purpura eða stöku sinnum hvít, pípan allt að 9 mm, nær ekki fram úr blóminu, útvíkkuð efst, efri vörin allt að 7 mm, sigðlaga. Aldin allt að 3 x 2 mm, eggvala. |
| |
|
|
| Heimkynni |
|
M Asía. |
| |
|
|
| Jarðvegur |
|
Frjór, framræstur, rakaheldinn. |
| |
|
|
| Sjúkdómar |
|
|
| |
|
|
| Harka |
|
7 |
| |
|
|
| Heimildir |
|
= 1 |
| |
|
|
| Fjölgun |
|
Sáning. |
| |
|
|
| Notkun/nytjar |
|
Í skrautblómabeð. |
| |
|
|
| Reynsla |
|
Ekki í Lystigarðinum. Myndirnar eru teknar í Grasagarði Reykjavíkur. |
| |
|
|
| Yrki og undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Útbreiðsla |
|
|
| |
|
|
|
|