Páll Ólafsson, Ljóðið Vetrarkveðja Margt er gott að muna þér
þó mér þú fyndist langur.
Farðu vel, þú færðir mér
fögnuð bæði og angur.
Þó að nísti frostið fast
og fölni grænir hagar
eftir þetta kuldakast
koma betri dagar.
|
| Ættkvísl |
|
Lilium |
| |
|
|
| Nafn |
|
michiganense |
| |
|
|
| Höfundur |
|
Farw. |
| |
|
|
| Ssp./var |
|
|
| |
|
|
| Höfundur undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Yrki form |
|
|
| |
|
|
| Höf. |
|
|
| |
|
|
| Íslenskt nafn |
|
Sléttulilja* |
| |
|
|
| Ætt |
|
Liljuætt (Liliaceae). |
| |
|
|
| Samheiti |
|
|
| |
|
|
| Lífsform |
|
Fjölæringur og laukplanta. |
| |
|
|
| Kjörlendi |
|
Undir trjám. |
| |
|
|
| Blómlitur |
|
Appelsínurauður með rauðar doppur. |
| |
|
|
| Blómgunartími |
|
Ágúst-september. |
| |
|
|
| Hæð |
|
30-120 sm. |
| |
|
|
| Vaxtarhraði |
|
|
| |
|
|
|
|
|
| Vaxtarlag |
|
Uppréttir, laufóttir stönglar. |
| |
|
|
| Lýsing |
|
Stönglar 30-120 sm, en geta orðið allt að 1,5-2 m. háir, hárlausir og blágrænir. Laukar með renglur, skriðulir, 3×3 sm, hver blómstrar aðeins einu sinni. Hreistur eru þykk og gul með bleika eða brúna slikju. Lauf 9-12×5 sm, lensulaga eða oddbaugótt-lensulaga í allt að fjórum 4-8 laufa krönsum, blágræn á efra borði. Neðra borð og jaðrar með smáar tennur. Laufin stundum stakstæð rétt undir blómskipunina og neðst á stönglinum. Blóm 7,5 sm breið, 3-6, stöku sinnum allt að 25, á löngum blómleggjum efst á stönglinum, ilmandi, túrbanlaga, drúpandi. Blómleggir allt að 24 sm, bogsveigðir. Blómhlífarblöð 6 talsins, (10)7×2 sm baksveigð, appelsínurauð með rauðar doppur, gin gulhvítt/grænt við grunninn, baksveigð. Fræflar 6, ná langt út úr blóminu. Frjó appelsínubrúnt. Stíll 1 og fræni 3-flipótt. |
| |
|
|
| Heimkynni |
|
A & M N-Ameríka. |
| |
|
|
| Jarðvegur |
|
Frjór og vel framræstur en rakur. |
| |
|
|
| Sjúkdómar |
|
|
| |
|
|
| Harka |
|
4 |
| |
|
|
| Heimildir |
|
= 1, Jelitto, L and Wilhelm Schacht 1990 Hardy Herbaceous Perennials. I & II. – third ed. London. http://www.missuriplants.com
|
| |
|
|
| Fjölgun |
|
Með fræjum. |
| |
|
|
| Notkun/nytjar |
|
Í trjáa- og runnabeð. Sumir telja hana undirtegund L. canadense L.
|
| |
|
|
| Reynsla |
|
Var sáð í Lystigarðinum 1998 og flutt út í beð 2005, dauð 2009. |
| |
|
|
| Yrki og undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Útbreiðsla |
|
AÐRAR UPPLÝSINGAR:
Vex í skógum, í rökum jarðvegi, í brekkum og víðar.
Þessi auðþekkta lilja er oft ræktuð. Ekki er víst að hún lifi veturinn af hér. Blómhlífin getur breytt um lit í ræktuninni. Plöntur í ræktun geta líka haft miklu fleiri en 5 blóm á stöngulendanum. Fræ spíra hægt. Jarðvegur blanda af mómold og sandi, laus við kalk.
|
| |
|
|
|
|