Páll Ólafsson, Ljóðið Vetrarkveðja Margt er gott að muna þér
þó mér þú fyndist langur.
Farðu vel, þú færðir mér
fögnuð bæði og angur.
Þó að nísti frostið fast
og fölni grænir hagar
eftir þetta kuldakast
koma betri dagar.
|
Ættkvísl |
|
Rhododendron |
|
|
|
Nafn |
|
calostrotum |
|
|
|
Höfundur |
|
Balf. & Kingdon-Ward. |
|
|
|
Ssp./var |
|
|
|
|
|
Höfundur undirteg. |
|
|
|
|
|
Yrki form |
|
|
|
|
|
Höf. |
|
|
|
|
|
Íslenskt nafn |
|
Þekjuróslyng |
|
|
|
Ætt |
|
Lyngætt (Ericaceae). |
|
|
|
Samheiti |
|
|
|
|
|
Lífsform |
|
Sígrænn runni. |
|
|
|
Kjörlendi |
|
Hálfskuggi. |
|
|
|
Blómlitur |
|
Rauðrófupurpura. |
|
|
|
Blómgunartími |
|
Vor. |
|
|
|
Hæð |
|
5-150 sm |
|
|
|
Vaxtarhraði |
|
|
|
|
|
|
|
|
Vaxtarlag |
|
Jarðlægur, uppréttur runni eða breiða, 5-150 sm hár. |
|
|
|
Lýsing |
|
Ungir sprotar með hreistur, broddhár aðeins í fyrstu og þá fremur fá. Lauf 1-3,3 sm, aflöng egglaga til næstum kringlótt efra borð yfirleitt með langæ, þurr hreistur, jaðrar með þornhár. Neðra borð með þétt hreistur sem skarast, í 3-4 röðum, þær efstu með legg og bollalaga kanta. Klasar 1-5 blóma. Bikarflipar egglaga til aflangir, oft misstórir, með mismunandi hreistri og hæringu á ytra borði, jaðrar með þornhár, innra borð smá dúnhærð. Króna 1,8-2,8 sm, rauðrófupurpura, sjaldnar bleik eða purpuralit oft með dekkri doppur á efri flipunum, með hár eða dálítið hreistur á ytra borði. Eggleg hárlaust en með hreistur. Fræhýði 6-9 mm með hreistur. |
|
|
|
Heimkynni |
|
NA Indland, N Burma, V Kína. |
|
|
|
Jarðvegur |
|
Súr, lífefnaríkur, rakur, vel framræstur. |
|
|
|
Sjúkdómar |
|
|
|
|
|
Harka |
|
Z6 |
|
|
|
Heimildir |
|
1,7 |
|
|
|
Fjölgun |
|
Sáning, sumargræðlingar. |
|
|
|
Notkun/nytjar |
|
Í runnabeð þar sem birta er síuð til dæmis gegnum krónur trjáa. |
|
|
|
Reynsla |
|
|
|
|
|
Yrki og undirteg. |
|
‘Gigha’. Þéttvaxið, blómviljugt kvæmi, með bleikrauð blóm. ----
‘Rock’s form. Blómin stór, blápurpura. Laufið með purpuraslikju. ----
ssp. calostrotum. Lauf 1,2-2,2 × 0,7-2 sm, hreistur á efra borði langæ, snubbótt, hreistur á neðra borði greinilega í 3-4 röðum. Blóm 1-2 í hverjum klasa, leggir 1,6-2,7 sm. N Burma, V Kína. ----
ssp. riparium (Kingdon-Ward.) Cullen. Er eins og ssp. calostrotum nema blómin eru 2-3 í hverjum klasa og blómleggir 1-1,5 sm langir. NA Indland, NA Burma, V Kína. ----
Rhododendron calostrotum Balf. & Kingdon-Ward. ssp. keleticum (Balf. & Forr.) CullenSamnefni: Rhododendron keleticum Balf. & Forr.
Jarðlægur smárunni. Lauf 2-9 mm breið, ydd, ekki með hreistur og glansandi dökkgræn á efra borði. NA Burma, V Kína. ----
Síðastnefnda undirtegundin er háfjallaafbrigði og er líklega ræktað víðast af þessum undirtegundum, sum afbrigði hennar eru alveg jarðlæg og það eru þær plöntur sem nefndar eru R. radicans, ein þessara er foreldri R. ‘Radmosum’(× R. racemosum).
|
|
|
|
Útbreiðsla |
|
|
|
|
|
|
|