Jón Thoroddsen - Barmahlíð
Hlíðin mín fríða
hjalla meður græna
og blágresið blíða
og berjalautu væna,
á þér ástaraugu
ungur réð ég festa,
blómmóðir bezta!
Sá ég sól roða
síð um þína hjalla
og birtu boða
brúnum snemma fjalla.
Skuggi skauzt úr lautu,
skreið und gráa steina,
leitandi leyna.
Blómmóðir bezta,
beztu jarðargæða
gaf þér fjöld flesta
faðir mildur hæða.
Hver mun svo, er sér þig,
sálar þjáður dofa,
að gleymi guð lofa?
Hlíð, þér um haga
hlýr æ blási andi,
döggvi vordaga
dögg þig sífrjóvgandi!
Um þig aldrei næði,
af þér svo að kali,
vetur vindsvali! |
|
Ættkvísl |
|
Picea |
|
|
|
Nafn |
|
purpurea |
|
|
|
Höfundur |
|
Mast. |
|
|
|
Ssp./var |
|
|
|
|
|
Höfundur undirteg. |
|
|
|
|
|
Yrki form |
|
|
|
|
|
Höf. |
|
|
|
|
|
Íslenskt nafn |
|
Purpuragreni |
|
|
|
Ætt |
|
Þallarætt (Pinaceae). |
|
|
|
Samheiti |
|
P. likiangensis (Franch.) Pritz v. purpurea (Mast.) Dallim. et Jacks |
|
|
|
Lífsform |
|
Sígrænt tré. |
|
|
|
Kjörlendi |
|
Sól eða hálfskuggi. |
|
|
|
Blómlitur |
|
Kk reklar gulir, kvk reklar rauðir. |
|
|
|
Blómgunartími |
|
Maí-júní. |
|
|
|
Hæð |
|
Allt að 30 m |
|
|
|
Vaxtarhraði |
|
|
|
|
|
|
|
|
Vaxtarlag |
|
Tré allt að 30 m hátt í heimkynnum sínum. Börkur með þunnt hreistur. Greinar grófar, láréttar, útbreiddar. |
|
|
|
Lýsing |
|
Brum egglaga, ydd, dökkbrún, kvoðug. Ársprotar gulgráir, ungir með þétta, brúngula hæringu. Barrnálar sem eru ofan á greininni vita fram á við og eru þétt aðlægar, hliðarbarr veit nokkuð upp á við, 8-12 mm langt, 1 mm breitt, snubbótt, mjög þéttstætt, með kjöl, grágrænt, á efri hlið án loftaugaraða eða með 1-2 ógreinilegar en á neðri hliðinni með 2-3 loftaugaraðir. Könglar sívalir, 4-6 sm langir, ungir purpurafjólubláir, fullþroska brúnir. Köngulhreistur lang-tígullaga. |
|
|
|
Heimkynni |
|
V Kína. |
|
|
|
Jarðvegur |
|
Rakur, frjór, djúpur, léttsúr. |
|
|
|
Sjúkdómar |
|
|
|
|
|
Harka |
|
|
|
|
|
Heimildir |
|
7, Roloff/Bärtels 1996: Gehölze |
|
|
|
Fjölgun |
|
Sáning. |
|
|
|
Notkun/nytjar |
|
Sem stakstætt tré, í raðir, í þyrpingar. |
|
|
|
Reynsla |
|
Í Lystigarðinum er til eitt tré sem sáð var til 1983, gróðursett í beð 1992. Ekkert kal, þrífst vel. |
|
|
|
Yrki og undirteg. |
|
|
|
|
|
Útbreiðsla |
|
|
|
|
|
|
|