Úr ljóðinu Barmahlíð eftir Jón Thoroddsen Hlíðin mín fríða
hjalla meður græna
og blágresið blíða
og berjalautu væna,
á þér ástaraugu
ungur réð ég festa,
blómmóðir bezta!
|
Ættkvísl |
|
Ribes |
|
|
|
Nafn |
|
hispidulum |
|
|
|
Höfundur |
|
(Janch.) Pojark. |
|
|
|
Ssp./var |
|
|
|
|
|
Höfundur undirteg. |
|
|
|
|
|
Yrki form |
|
|
|
|
|
Höf. |
|
|
|
|
|
Íslenskt nafn |
|
Hærurifs |
|
|
|
Ætt |
|
Garðaberjaætt (Grossulariaceae). |
|
|
|
Samheiti |
|
Ribes spicatum subsp. hispidulum (Janch.) L.Hämet-Ahti |
|
|
|
Lífsform |
|
Lauffellandi runni. |
|
|
|
Kjörlendi |
|
Sól, skjól. |
|
|
|
Blómlitur |
|
Gulgrænn. |
|
|
|
Blómgunartími |
|
Maí-júní. |
|
|
|
Hæð |
|
Allt að 2 m |
|
|
|
Vaxtarhraði |
|
|
|
|
|
|
|
|
Vaxtarlag |
|
Uppréttur, lauffellandi runni, allt að 2 m hár. Sprotar eru ljósir, oftast þaktir leggjuðum kirtilhárum, oft með löng mjúk hár. |
|
|
|
Lýsing |
|
Lauf næstum alltaf þrí-flipótt, flipar eru breiðir og meira eða minna snubbóttir. Efra borðið er hárlaust eða með ögn af hárum, neðra borðið getur verið hárlaust eða þétt þakið dúnhárum, oft með kirtilhár eftir æðastrengjunum. Laufgrunnurinn er hjartalaga eða þverstýfður. Leggir laufa eru aðallega kirtilhærðir og þornhærðir, stundum dúnhærðir. Klasar vita upp á við eða eru ögn drúpandi, 3-6 sm langir, fremur þéttblóma, með 6-12(16) blóm. Aðalleggur og blómleggir mislangir eða frá 2,5 til 5(7) mm langir, ögn kirtilhærðir. Blómin eru lítil, 3-4 mm í þvermál, gulgræn, með hárlausan, grænleitan blómbotn og íhvolft blómstæði. Bikarblöð eru grængul, hárlaus á jöðrunum. Berin eru 8-10 mm breið, rauð, mjög safarík, bragðið súrt. |
|
|
|
Heimkynni |
|
Vestur Síbería til Yenisei ( nema allra nyrst), Altai, fjöllin í austur og norður Kazakhstan, fjöll við Zaysan-vatnið, suður og mið Úralfjöll, Pechora-ár basin, og vestur á bóginn yfir Volgu. |
|
|
|
Jarðvegur |
|
Meðalfrjór, meðalrakur. |
|
|
|
Sjúkdómar |
|
|
|
|
|
Harka |
|
|
|
|
|
Heimildir |
|
http://www.agroatlas.ru |
|
|
|
Fjölgun |
|
Sáning, síðsumargræðlingar. |
|
|
|
Notkun/nytjar |
|
Berin notuð til matar og sem uppspretta vítamína |
|
|
|
Reynsla |
|
Í Lystigarðinum er til ein planta upp af fræi frá Moskvu frá 1980. Hún kelur ekkert, er um 3 m há og var með ber 2011. |
|
|
|
Yrki og undirteg. |
|
|
|
|
|
Útbreiðsla |
|
AÐRAR UPPLÝSINGAR: Vex á flæðilandi og meðfram lækjarfarvegum, í skógarjöðrum og meðal runnagróðurs. |
|
|
|
|
|