Jón Helgason - úr ljóðinu Á Rauðsgili Hugrökk teygist á háum legg
hvönnin fram yfir gljúfravegg,
dumbrauðu höfði um dægrin ljós
drúpir hin vota engjarós.
|
Ættkvísl |
|
Syringa |
|
|
|
Nafn |
|
vulgaris |
|
|
|
Höfundur |
|
L. |
|
|
|
Ssp./var |
|
|
|
|
|
Höfundur undirteg. |
|
|
|
|
|
Yrki form |
|
|
|
|
|
Höf. |
|
|
|
|
|
Íslenskt nafn |
|
Dísarunni (Garðasýrena) |
|
|
|
Ætt |
|
Smjörviðarætt (Oleaceae). |
|
|
|
Samheiti |
|
S. rhodopaea Velenovsky. |
|
|
|
Lífsform |
|
Lauffellandi runni. |
|
|
|
Kjörlendi |
|
Sól og skjól. |
|
|
|
Blómlitur |
|
Lillalitur. |
|
|
|
Blómgunartími |
|
Júlí. |
|
|
|
Hæð |
|
2,4-3,6 (-7) m |
|
|
|
Vaxtarhraði |
|
|
|
|
|
|
|
|
Vaxtarlag |
|
Lauffellandi runni eða lítið tré, 3-5 m eða allt að 7 m hátt. |
|
|
|
Lýsing |
|
Laufin glansandi, hjartalaga-egglaga, 4-9×3-5 sm, með eitt par af hliðaræðum allra neðst á miðstrengnum, grunnur þverstýfður, stundum meira eða minna hjartalaga eða fremur snubbótt, oddur venjulega lang-odddreginn. Blómskipanirnar vaxa frá pari af endastæðum brumum, eru í 10-20 sm löngum skúf, hárlaus. Bikar um 2 mm langur. Krónan lillalit, krónupípa sívöl, 8-12 mm löng, flipar 4-5 mm langir, breið-oddbaugóttir, bogadregnir, útstæðir. Fræflarnir innan við eða í krónupípuopinu. Hýði sívöl-aflöng, 8-12 mm, nokkuð ydd í toppinn.
|
|
|
|
Heimkynni |
|
Yrki. |
|
|
|
Jarðvegur |
|
Meðalrakur, vel framræstur, lífefnaríkur, frjór. |
|
|
|
Sjúkdómar |
|
|
|
|
|
Harka |
|
H1 |
|
|
|
Heimildir |
|
2, http://personal.inet.fi |
|
|
|
Fjölgun |
|
Árangursríkast er að taka græðlinga af öllum sýrenu-yrkjum strax að blómgun lokinni. Þá rætast græðlingarnir best. |
|
|
|
Notkun/nytjar |
|
Í beð, í þyrpingar og sem stakstæðir runnar.
|
|
|
|
Reynsla |
|
Ekki í Lystigarðinum en hefur verið sáð (2011). |
|
|
|
Yrki og undirteg. |
|
|
|
|
|
Útbreiðsla |
|
AÐRAR UPPLÝSINGAR: Blómin ilma vel. Fjöldi yrkja hefur verið þróaður með bláleit, fjólublá, bleikleit, rauðrófupurpura, purpura eða hvít, einföld eða fyllt blóm. |
|
|
|
|
|