Jón Helgason - Úr ljóðinu Áfangar Séð hef ég skrautleg suðræn blóm
sólvermd í hlýjum garði;
áburð og ljós og aðra virkt
enginn til þeirra sparði;
mér var þó löngum meir í hug
melgrasskúfurinn harði,
runninn upp þar sem Kaldakvísl
kemur úr Vonarskarði.
|
| Ættkvísl |
|
Syringa |
| |
|
|
| Nafn |
|
vulgaris |
| |
|
|
| Höfundur |
|
L. |
| |
|
|
| Ssp./var |
|
|
| |
|
|
| Höfundur undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Yrki form |
|
|
| |
|
|
| Höf. |
|
|
| |
|
|
| Íslenskt nafn |
|
Dísarunni (Garðasýrena) |
| |
|
|
| Ætt |
|
Smjörviðarætt (Oleaceae). |
| |
|
|
| Samheiti |
|
S. rhodopaea Velenovsky. |
| |
|
|
| Lífsform |
|
Lauffellandi runni. |
| |
|
|
| Kjörlendi |
|
Sól og skjól. |
| |
|
|
| Blómlitur |
|
Lillalitur. |
| |
|
|
| Blómgunartími |
|
Júlí. |
| |
|
|
| Hæð |
|
2,4-3,6 (-7) m |
| |
|
|
| Vaxtarhraði |
|
|
| |
|
|
|
|
|
| Vaxtarlag |
|
Lauffellandi runni eða lítið tré, 3-5 m eða allt að 7 m hátt. |
| |
|
|
| Lýsing |
|
Laufin glansandi, hjartalaga-egglaga, 4-9×3-5 sm, með eitt par af hliðaræðum allra neðst á miðstrengnum, grunnur þverstýfður, stundum meira eða minna hjartalaga eða fremur snubbótt, oddur venjulega lang-odddreginn. Blómskipanirnar vaxa frá pari af endastæðum brumum, eru í 10-20 sm löngum skúf, hárlaus. Bikar um 2 mm langur. Krónan lillalit, krónupípa sívöl, 8-12 mm löng, flipar 4-5 mm langir, breið-oddbaugóttir, bogadregnir, útstæðir. Fræflarnir innan við eða í krónupípuopinu. Hýði sívöl-aflöng, 8-12 mm, nokkuð ydd í toppinn.
|
| |
|
|
| Heimkynni |
|
Yrki. |
| |
|
|
| Jarðvegur |
|
Meðalrakur, vel framræstur, lífefnaríkur, frjór. |
| |
|
|
| Sjúkdómar |
|
|
| |
|
|
| Harka |
|
H1 |
| |
|
|
| Heimildir |
|
2, http://personal.inet.fi |
| |
|
|
| Fjölgun |
|
Árangursríkast er að taka græðlinga af öllum sýrenu-yrkjum strax að blómgun lokinni. Þá rætast græðlingarnir best. |
| |
|
|
| Notkun/nytjar |
|
Í beð, í þyrpingar og sem stakstæðir runnar.
|
| |
|
|
| Reynsla |
|
Ekki í Lystigarðinum en hefur verið sáð (2011). |
| |
|
|
| Yrki og undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Útbreiðsla |
|
AÐRAR UPPLÝSINGAR: Blómin ilma vel. Fjöldi yrkja hefur verið þróaður með bláleit, fjólublá, bleikleit, rauðrófupurpura, purpura eða hvít, einföld eða fyllt blóm. |
| |
|
|
|
|