Halldór Kiljan Laxness - Heimsljós "Fegursta blómið, það lifir í huldum stað, fæstir fá nokkurntíma að sjá það, mörgum sést yfir það, nokkrir kunna ekki skil á gildi þess, þeir sem uppgötva það munu ekki sjá annað blóm síðan. Allan daginn hugsar maður um það. Þegar maður sefur dreymir mann það. Maður deyr með nafn þess á vörum."
|
Ćttkvísl |
|
Clematis |
|
|
|
Nafn |
|
orientalis |
|
|
|
Höfundur |
|
L. |
|
|
|
Ssp./var |
|
|
|
|
|
Höfundur undirteg. |
|
|
|
|
|
Yrki form |
|
|
|
|
|
Höf. |
|
|
|
|
|
Íslenskt nafn |
|
Gullbergsóley |
|
|
|
Ćtt |
|
Sóleyjarćtt (Ranunculaceae) |
|
|
|
Samheiti |
|
|
|
|
|
Lífsform |
|
Vafrunni, klifurrunni |
|
|
|
Kjörlendi |
|
Sól og skjól |
|
|
|
Blómlitur |
|
Gulur til gulgrćnn |
|
|
|
Blómgunartími |
|
Júlí-september |
|
|
|
Hćđ |
|
2-4 m (- 8 m) |
|
|
|
Vaxtarhrađi |
|
|
|
|
|
|
|
|
Vaxtarlag |
|
Klifurrunni (vaf) eđa jarđlćgur runni. |
|
|
|
Lýsing |
|
Runni sem getur orđiđ allt ađ 8 m hár/langur í heimkynnum sínum. Stofnar rákóttir, greinar grannar, hárlausar. Lauf allt ađ 20 sm, fjađurskipt, 5-7 laufa, sjaldan 3- eđa 7-laufa, smálauf snubbótt til breiđ-oddbaugótt, ydd eđa odddregin, mjókka snögglega ađ grunni, ţríflipótt, heilrend eđa tennt, hálfleđurkennd, grágrćn, hárlaus, silkihćrđ, bláleit. Blóm allt ađ 5 sm í ţvermál, stök eđa í 3- til margblóma, endastćđum eđa axlastćđum sveipum međ stođblöđ, blómskipunarleggur allt ađ 10 sm, dúnhćrđur. Bikarblöđ gul eđa grćngul, 4, aflöng eđa oddbaugótt allt ađ 14 mm, odddregin, skástćđ, seinna baksveigđ, mjög ţykk og kjötkennd, silkihćrđ, ullhćrđ á jöđrunum, frćflar međ frjóţrćđi sem breikka ofantil, dumbrauđ, hár bein og löng. Frjóhnappar allt ađ 5 mm, gulir. Smáhnetur tígullaga, dálítiđ gárótt á jöđrunum, dökkbrúnar, ullhćrđar međ fjađurlíkan, ţétt dúnhćrđan stíl, hárin löng og upprétt, stíllinn allt ađ 5,5 mm langur.
|
|
|
|
Heimkynni |
|
Eyjahafseyjar, Úkraína, SA Rússland, Íran, V Himalaja, V Kína, Kórea |
|
|
|
Jarđvegur |
|
Léttur jarđvegur, frjór, vel framrćstur. |
|
|
|
Sjúkdómar |
|
|
|
|
|
Harka |
|
6 |
|
|
|
Heimildir |
|
1 |
|
|
|
Fjölgun |
|
Sáning, sumargrćđlingur. |
|
|
|
Notkun/nytjar |
|
Á veggi eđa grindur í góđu skjóli og sól. |
|
|
|
Reynsla |
|
Ekki í Lystigarđinum. |
|
|
|
Yrki og undirteg. |
|
|
|
|
|
Útbreiđsla |
|
|
|
|
|
|
|