Í morgunsárið - Ragna Sigurðardóttir
Í morgunsárið greiðir hún sér með trékambi. Hægt með föstum
strokum. Vöxturinn er svo mikill að hana kitlar í svörðinn. Hún
strýkur hendinni yfir gróðurinn. Finnur blóm springa út undir
fingurgómunum. Sóleyjar og baldursbrár. Hún leggur kambinn frá
sér. Fer út í garðinn og krýpur. Kippir upp kartöflugrösum. Rótar og
grefur með berum höndum. Djúpt ofan í moldinni finnur hún sætar og
safaríkar appelsínur.
Cotoneaster altaicus
Ættkvísl   Cotoneaster
     
Nafn   altaicus
     
Höfundur   J. Fryer & B. Hylmö
     
Ssp./var  
     
Höfundur undirteg.  
     
Yrki form  
     
Höf.  
     
Íslenskt nafn  
     
Ætt   Rósaætt (Rosaceae)
     
Samheiti  
     
Lífsform   Runni
     
Kjörlendi   Sól, hálfskuggi
     
Blómlitur   Móhvítur með rauðar rákir
     
Blómgunartími   Vor
     
Hæð   1,5-2,5 m (-4 m)
     
Vaxtarhraði  
     
 
Vaxtarlag   Uppréttar greinar, smágreinar eru grábrúnar, í fyrstu lóhærðar.
     
Lýsing   Lauf þunn á blómlausum sprotum, oddbaugótt, 33-75 × 20-43 mm, snubbótt eða ydd, grunnur snubbóttur eða þverstýfður. Laufin ljósgræn til dökkgræn ofan, mött, hærð í fyrstu, með 4-6 æðastrengjapör, dálítið hrukkótt á neðra borði. Blaðka græn, lóhærð, verður fljótt grófhærð, laufleggur 6-8 mm langur, blómskipunarleggir 2-3 sm með 2-4 lauf, blómskipun 3-14 blóma, blómleggir 4-15 mm, hærðir, blómin að blómbotninum meðtöldum 5-6 mm langir, blómbotninn hárlaus, bikarblöð snubbótt eða broddydd, hárlaus, krónublöð upprétt eða vita nokkuð niður á við, móhvít með rauðar rákir og bleikan grunn, fræflar 20, frjóþræðir hvítir til fölbleikir, frjóhnappar hvítir. Aldin hnöttótt en íflöt til endanna, 8-9 mm, purpurasvört, döggvuð, hárlaus með 2-3 kjarna/fræ.
     
Heimkynni   Kasakstan (M Asía)
     
Jarðvegur   Meðalfrjór, meðalrakur, vel framræstur
     
Sjúkdómar  
     
Harka  
     
Heimildir   http://databaxe.dendrologie.cz
     
Fjölgun   Haustsáning, sumargræðlingar, síðsumargræðlingar.
     
Notkun/nytjar   Í blönduð beð, þyrpingar, raðir
     
Reynsla   Í Lystigarðinum er til ein planta undir þessu nafni, sem sáð var til 1983 og gróðursett í beð 2001, þrífst vel, kelur ekkert eða mjög lítið sum árin.
     
Yrki og undirteg.  
     
Útbreiðsla  
     
Lystigarður Akureyrar - Eyrarlandsstofa - Sími: 462 7487 - Netfang: gkb@akureyri.is