Í morgunsárið - Ragna Sigurðardóttir Í morgunsárið greiðir hún sér með trékambi. Hægt með föstum
strokum. Vöxturinn er svo mikill að hana kitlar í svörðinn. Hún
strýkur hendinni yfir gróðurinn. Finnur blóm springa út undir
fingurgómunum. Sóleyjar og baldursbrár. Hún leggur kambinn frá
sér. Fer út í garðinn og krýpur. Kippir upp kartöflugrösum. Rótar og
grefur með berum höndum. Djúpt ofan í moldinni finnur hún sætar og
safaríkar appelsínur.
|
Ættkvísl |
|
Cotoneaster |
|
|
|
Nafn |
|
altaicus |
|
|
|
Höfundur |
|
J. Fryer & B. Hylmö |
|
|
|
Ssp./var |
|
|
|
|
|
Höfundur undirteg. |
|
|
|
|
|
Yrki form |
|
|
|
|
|
Höf. |
|
|
|
|
|
Íslenskt nafn |
|
|
|
|
|
Ætt |
|
Rósaætt (Rosaceae) |
|
|
|
Samheiti |
|
|
|
|
|
Lífsform |
|
Runni |
|
|
|
Kjörlendi |
|
Sól, hálfskuggi |
|
|
|
Blómlitur |
|
Móhvítur með rauðar rákir |
|
|
|
Blómgunartími |
|
Vor |
|
|
|
Hæð |
|
1,5-2,5 m (-4 m) |
|
|
|
Vaxtarhraði |
|
|
|
|
|
|
|
|
Vaxtarlag |
|
Uppréttar greinar, smágreinar eru grábrúnar, í fyrstu lóhærðar. |
|
|
|
Lýsing |
|
Lauf þunn á blómlausum sprotum, oddbaugótt, 33-75 × 20-43 mm, snubbótt eða ydd, grunnur snubbóttur eða þverstýfður. Laufin ljósgræn til dökkgræn ofan, mött, hærð í fyrstu, með 4-6 æðastrengjapör, dálítið hrukkótt á neðra borði. Blaðka græn, lóhærð, verður fljótt grófhærð, laufleggur 6-8 mm langur, blómskipunarleggir 2-3 sm með 2-4 lauf, blómskipun 3-14 blóma, blómleggir 4-15 mm, hærðir, blómin að blómbotninum meðtöldum 5-6 mm langir, blómbotninn hárlaus, bikarblöð snubbótt eða broddydd, hárlaus, krónublöð upprétt eða vita nokkuð niður á við, móhvít með rauðar rákir og bleikan grunn, fræflar 20, frjóþræðir hvítir til fölbleikir, frjóhnappar hvítir. Aldin hnöttótt en íflöt til endanna, 8-9 mm, purpurasvört, döggvuð, hárlaus með 2-3 kjarna/fræ. |
|
|
|
Heimkynni |
|
Kasakstan (M Asía) |
|
|
|
Jarðvegur |
|
Meðalfrjór, meðalrakur, vel framræstur |
|
|
|
Sjúkdómar |
|
|
|
|
|
Harka |
|
|
|
|
|
Heimildir |
|
http://databaxe.dendrologie.cz |
|
|
|
Fjölgun |
|
Haustsáning, sumargræðlingar, síðsumargræðlingar. |
|
|
|
Notkun/nytjar |
|
Í blönduð beð, þyrpingar, raðir |
|
|
|
Reynsla |
|
Í Lystigarðinum er til ein planta undir þessu nafni, sem sáð var til 1983 og gróðursett í beð 2001, þrífst vel, kelur ekkert eða mjög lítið sum árin. |
|
|
|
Yrki og undirteg. |
|
|
|
|
|
Útbreiðsla |
|
|
|
|
|
|
|