Þuríður Guðmundsdóttir - Rætur Ég geng um skrúðgarða borgar
og blómin horfa á mig
litríkum framandi augum
og ilmur þeirra er alltaf nýr
Í fjarska situr fölblá gleymmérei
á fötum lítils barns
Því blágresi, holtasóley og steinbrjótur
voru blóm bernsku minnar
Og rætur þeirra
verða alltaf mínar
|
| Ættkvísl |
|
Galium |
| |
|
|
| Nafn |
|
odoratum |
| |
|
|
| Höfundur |
|
(L.) Scop. |
| |
|
|
| Ssp./var |
|
|
| |
|
|
| Höfundur undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Yrki form |
|
|
| |
|
|
| Höf. |
|
|
| |
|
|
| Íslenskt nafn |
|
Möðrubróðir (Ilmmaðra) |
| |
|
|
| Ætt |
|
Möðruætt (Rubiaceae). |
| |
|
|
| Samheiti |
|
Asperula odorata |
| |
|
|
| Lífsform |
|
Fjölær jurt. |
| |
|
|
| Kjörlendi |
|
Hálfskuggi (sól). |
| |
|
|
| Blómlitur |
|
Hvítur. |
| |
|
|
| Blómgunartími |
|
Júní-júlí. |
| |
|
|
| Hæð |
|
10-40 sm |
| |
|
|
| Vaxtarhraði |
|
|
| |
|
|
|
|
|
| Vaxtarlag |
|
Fjölær jurt, allt að 45 sm. Stönglar 4-hyrndir, uppréttir, dúnhærðir á stöngulliðum, jarðrenglur skríða, greinóttar, hálf-neðanjarðar, þurrkaðir sprota eru með heylykt.
|
| |
|
|
| Lýsing |
|
Lauf allt 50 x 14 mm, 6-9 kransar, oddbaugótt til lensulaga eða öfuglensulaga, hvassydd til ydd, jaðrar snarpir og randhærðir til broddóttir, stinnir, hárlaus. Blómin hvít í strjálum, endastæðum sveip-kvíslskúf með blómstöngul. Krónan allt að 7 mm, trektlaga, krónupípan dúnhærð innan, flipar útstæðir, baksveigðir, aflangir, snubbóttir. Aldin allt að 3 mm, broddhærð.
blómin lítil í toppum efst á blómstönglum, nær bikarlaus, krónublöð fjögur blöðin lensulaga í mörgum krönsum upp ferkantaða stönglana, heilrend |
| |
|
|
| Heimkynni |
|
Evrasía, N Afríka. |
| |
|
|
| Jarðvegur |
|
Vel rakur, frjór. |
| |
|
|
| Sjúkdómar |
|
|
| |
|
|
| Harka |
|
5 |
| |
|
|
| Heimildir |
|
= 1 |
| |
|
|
| Fjölgun |
|
Skipting, sáning. |
| |
|
|
| Notkun/nytjar |
|
Þekju, undirgróður, undir tré og runna (svo og milli burkna og víðar).
Er algeng skógarbotnsplanta í Evrópu. |
| |
|
|
| Reynsla |
|
Harðgerð planta sem gefur frá sér sætan ilm þegar hún er þurrkuð. Ekkert sérlega eftirsóknarverð garðplanta fremur en gulmaðra (Galium verum) og krossmaðra (Galium boreale,) en þær má auðvitað flytja á klappir eða í blómaengið við sumarbústaðinn. |
| |
|
|
| Yrki og undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Útbreiðsla |
|
|
| |
|
|
|
|