Páll Ólafsson, Ljóðið Vetrarkveðja Margt er gott að muna þér
þó mér þú fyndist langur.
Farðu vel, þú færðir mér
fögnuð bæði og angur.
Þó að nísti frostið fast
og fölni grænir hagar
eftir þetta kuldakast
koma betri dagar.
|
| Ættkvísl |
|
Galium |
| |
|
|
| Nafn |
|
odoratum |
| |
|
|
| Höfundur |
|
(L.) Scop. |
| |
|
|
| Ssp./var |
|
|
| |
|
|
| Höfundur undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Yrki form |
|
|
| |
|
|
| Höf. |
|
|
| |
|
|
| Íslenskt nafn |
|
Möðrubróðir (Ilmmaðra) |
| |
|
|
| Ætt |
|
Möðruætt (Rubiaceae). |
| |
|
|
| Samheiti |
|
Asperula odorata |
| |
|
|
| Lífsform |
|
Fjölær jurt. |
| |
|
|
| Kjörlendi |
|
Hálfskuggi (sól). |
| |
|
|
| Blómlitur |
|
Hvítur. |
| |
|
|
| Blómgunartími |
|
Júní-júlí. |
| |
|
|
| Hæð |
|
10-40 sm |
| |
|
|
| Vaxtarhraði |
|
|
| |
|
|
|
|
|
| Vaxtarlag |
|
Fjölær jurt, allt að 45 sm. Stönglar 4-hyrndir, uppréttir, dúnhærðir á stöngulliðum, jarðrenglur skríða, greinóttar, hálf-neðanjarðar, þurrkaðir sprota eru með heylykt.
|
| |
|
|
| Lýsing |
|
Lauf allt 50 x 14 mm, 6-9 kransar, oddbaugótt til lensulaga eða öfuglensulaga, hvassydd til ydd, jaðrar snarpir og randhærðir til broddóttir, stinnir, hárlaus. Blómin hvít í strjálum, endastæðum sveip-kvíslskúf með blómstöngul. Krónan allt að 7 mm, trektlaga, krónupípan dúnhærð innan, flipar útstæðir, baksveigðir, aflangir, snubbóttir. Aldin allt að 3 mm, broddhærð.
blómin lítil í toppum efst á blómstönglum, nær bikarlaus, krónublöð fjögur blöðin lensulaga í mörgum krönsum upp ferkantaða stönglana, heilrend |
| |
|
|
| Heimkynni |
|
Evrasía, N Afríka. |
| |
|
|
| Jarðvegur |
|
Vel rakur, frjór. |
| |
|
|
| Sjúkdómar |
|
|
| |
|
|
| Harka |
|
5 |
| |
|
|
| Heimildir |
|
= 1 |
| |
|
|
| Fjölgun |
|
Skipting, sáning. |
| |
|
|
| Notkun/nytjar |
|
Þekju, undirgróður, undir tré og runna (svo og milli burkna og víðar).
Er algeng skógarbotnsplanta í Evrópu. |
| |
|
|
| Reynsla |
|
Harðgerð planta sem gefur frá sér sætan ilm þegar hún er þurrkuð. Ekkert sérlega eftirsóknarverð garðplanta fremur en gulmaðra (Galium verum) og krossmaðra (Galium boreale,) en þær má auðvitað flytja á klappir eða í blómaengið við sumarbústaðinn. |
| |
|
|
| Yrki og undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Útbreiðsla |
|
|
| |
|
|
|
|