Halldór Kiljan Laxness , Bráðum kemur betri tíð. Bráðum kemur betri tíð með blóm í haga,
sæta langa sumardaga.
|
| Ættkvísl |
|
Trinia |
| |
|
|
| Nafn |
|
glauca |
| |
|
|
| Höfundur |
|
(L.) Dumort. |
| |
|
|
| Ssp./var |
|
|
| |
|
|
| Höfundur undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Yrki form |
|
|
| |
|
|
| Höf. |
|
|
| |
|
|
| Íslenskt nafn |
|
Sætujurt |
| |
|
|
| Ætt |
|
Sveipjurtaætt (Apiaceae). |
| |
|
|
| Samheiti |
|
Trinia vulgaris (D.C.), Apinella glauca (L.) Caruel. |
| |
|
|
| Lífsform |
|
Tvíær jurt eða fjölær. |
| |
|
|
| Kjörlendi |
|
Sól. |
| |
|
|
| Blómlitur |
|
Hvítur. |
| |
|
|
| Blómgunartími |
|
Ágúst. |
| |
|
|
| Hæð |
|
5-20 sm |
| |
|
|
| Vaxtarhraði |
|
|
| |
|
|
|
|
|
| Vaxtarlag |
|
Tvíær jurt eða fjölær, hárlaus, 5-20 sm og með blágrænt lauf. Deyr að blómgun lokinni. Stönglar rákóttir, óholir og við grunninn eru rytjur af visnuðum blómleggjum, mikið greinóttir, greinahornin víð. |
| |
|
|
| Lýsing |
|
Sveipir samsettir. Karlsveipir 1 sm í þvermál, flatir í toppinn. 4-8 sléttir, næstum jafnlangir geislar 5-10 mm. Kvensveipir svipaðir en geislar mjög mislangir, allt að 3 sm langir. Blómskipunarleggir lengri en geislarnir. Karlplöntur með þétta sveipi og mörg, leggjuð blóm. Kvenplöntur með gisnum sveip og fá, legglöng blóm. Neðstu laufin 2-3 fjaðurskipt, flipar 5-15 mm, bandlaga, yddir, með brjóskkenndan odd. Blaðleggir grannir með slíður neðst. Efstu laufin smærri og meira eða minna skipt. Kímblöð mjókka að grunni, legglaus. Stoðblöð 0-1 talsins, 3 skipt. Reifablöð 0 til 3, 2-3 skipt. Blómin hvít. Stílar mynda stílfót. Blómin 5-6. Aldin 3 mm, egglaga, hliðflöt, slétt. Saumur mjór. Klofaldin með áberandi breiða hryggi. Aldinstæði til staðar. Ilmkirtlar 5, inn á milli stórra hryggja og 4 litlir á milli þeirra. Stílar 2-3 x hærri en stílfóturinn. Fræni koll laga. |
| |
|
|
| Heimkynni |
|
S Evrópa, SV Asía. |
| |
|
|
| Jarðvegur |
|
Kalkríkur, vel framræstur. |
| |
|
|
| Sjúkdómar |
|
|
| |
|
|
| Harka |
|
|
| |
|
|
| Heimildir |
|
https://www.brc.ac.uk/plantatlas/index.php?q=plant/trinia-glauca, og |
| |
|
|
| Fjölgun |
|
Sáning. |
| |
|
|
| Notkun/nytjar |
|
Í fjölæringabeð. |
| |
|
|
| Reynsla |
|
Hefur verið til í Lystigarðinum af og til, reynst skammlíf og heldur lítil skrautplanta. |
| |
|
|
| Yrki og undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Útbreiðsla |
|
|
| |
|
|
|
|