Jón Thoroddsen - Barmahlíð
Hlíðin mín fríða
hjalla meður græna
og blágresið blíða
og berjalautu væna,
á þér ástaraugu
ungur réð ég festa,
blómmóðir bezta!
Sá ég sól roða
síð um þína hjalla
og birtu boða
brúnum snemma fjalla.
Skuggi skauzt úr lautu,
skreið und gráa steina,
leitandi leyna.
Blómmóðir bezta,
beztu jarðargæða
gaf þér fjöld flesta
faðir mildur hæða.
Hver mun svo, er sér þig,
sálar þjáður dofa,
að gleymi guð lofa?
Hlíð, þér um haga
hlýr æ blási andi,
döggvi vordaga
dögg þig sífrjóvgandi!
Um þig aldrei næði,
af þér svo að kali,
vetur vindsvali! |
|
| Ættkvísl |
|
Camassia |
| |
|
|
| Nafn |
|
cusickii |
| |
|
|
| Höfundur |
|
Watson |
| |
|
|
| Ssp./var |
|
|
| |
|
|
| Höfundur undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Yrki form |
|
|
| |
|
|
| Höf. |
|
|
| |
|
|
| Íslenskt nafn |
|
Brúnhnýði |
| |
|
|
| Ætt |
|
Liljuætt (Liliaceae). |
| |
|
|
| Samheiti |
|
|
| |
|
|
| Lífsform |
|
Fjölær laukjurt. |
| |
|
|
| Kjörlendi |
|
Sól. |
| |
|
|
| Blómlitur |
|
Fjólublár. |
| |
|
|
| Blómgunartími |
|
Júní-júlí. |
| |
|
|
| Hæð |
|
40-80 sm |
| |
|
|
| Vaxtarhraði |
|
|
| |
|
|
|
|
|
| Vaxtarlag |
|
Laukar nokkrir saman, egglaga til næstum hnöttóttir, allt að 9 x 5 sm með óþægilega lykt. Lauf 8-20, 40-80 x 2-4 sm, bylgjuð, bláleit ofan, skærgræn neðan. |
| |
|
|
| Lýsing |
|
Blómstöngull 60-80 sm, grænn. Klasi allt að 40 sm. Stoðblöð mjó-þríhyrningslaga-langydd, þau neðstu um 8,8 sm, minnka eftir því sem ofar dregur í 1,5 sm, græn og hvít í fyrstu, verða himnukennd. Blómleggir 1,1-2,3 sm, grænir, útstæðir í byrjun, bogna inn á við að stönglinum eftir blómgun, að lokum uppréttir. Blóm óregluleg, eitt krónublað aftursveigt. Blómhlífarblöð bandlaga-aflöng, fjólublá, 2,5-2,7 sm x 4-5 mm, haldast aðskilin þegar þau eru visna. Fræflar stytri en blómhlífin. Frjóþræðir 1,5-1,6 sm, hvítir, frjóhnappar gulir. Eggleg aflangt-egglaga, ljósgrænt. Stíll 1,5 sm, beinn í fyrstu, en bognar síðan, hvítur. |
| |
|
|
| Heimkynni |
|
V Bandaríkin. |
| |
|
|
| Jarðvegur |
|
Djúpur, frjór, lífefnaríkur, rakaheldinn. |
| |
|
|
| Sjúkdómar |
|
|
| |
|
|
| Harka |
|
5 |
| |
|
|
| Heimildir |
|
= 1, 2 |
| |
|
|
| Fjölgun |
|
Sáning, skipting á hnausum. |
| |
|
|
| Notkun/nytjar |
|
Í kanta, meðfram tjörnum og lækjum. |
| |
|
|
| Reynsla |
|
Var sáð í Lystigarðinum 1989, gróðursett í beð 1995, dauð 2012. Ekki í Lystigarðinum 2015. |
| |
|
|
| Yrki og undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Útbreiðsla |
|
|
| |
|
|
|
|