Í morgunsárið - Ragna Sigurðardóttir Í morgunsárið greiðir hún sér með trékambi. Hægt með föstum
strokum. Vöxturinn er svo mikill að hana kitlar í svörðinn. Hún
strýkur hendinni yfir gróðurinn. Finnur blóm springa út undir
fingurgómunum. Sóleyjar og baldursbrár. Hún leggur kambinn frá
sér. Fer út í garðinn og krýpur. Kippir upp kartöflugrösum. Rótar og
grefur með berum höndum. Djúpt ofan í moldinni finnur hún sætar og
safaríkar appelsínur.
|
| Ættkvísl |
|
Amelanchier |
| |
|
|
| Nafn |
|
spicata |
| |
|
|
| Höfundur |
|
(Lam.) K. Koch. |
| |
|
|
| Ssp./var |
|
|
| |
|
|
| Höfundur undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Yrki form |
|
|
| |
|
|
| Höf. |
|
|
| |
|
|
| Íslenskt nafn |
|
Skógamall (þornviður) |
| |
|
|
| Ætt |
|
Rósaætt (Rosaceae) |
| |
|
|
| Samheiti |
|
|
| |
|
|
| Lífsform |
|
Lauffellandi runni. |
| |
|
|
| Kjörlendi |
|
Sól. |
| |
|
|
| Blómlitur |
|
Hvítur. |
| |
|
|
| Blómgunartími |
|
Júní. |
| |
|
|
| Hæð |
|
1,5-2m (4m) |
| |
|
|
| Vaxtarhraði |
|
|
| |
|
|
|
|
|
| Vaxtarlag |
|
Uppréttur, margstofna runni, allt að 8 m hár, með stuttar neðanjarðarrenglur, ungar greinar með stutt ullhár. |
| |
|
|
| Lýsing |
|
Lauffellandi runni, allt að 4 m hár. Lauf allt að 5 sm, fíntennt, þétt hvíthærð ung, verða hárlaus, æðastrengjapör 7-9. Blómklasar ullhærðir, allt að 4 sm langir, uppréttir með 4-10 blóm. Krónublöð 4-10 mm, öfuglensulaga, hvít eða bleik. Stílar samvaxnir við grunninn. Eggleg hært í toppinn. Aldin allt að 8 mm í þvermál, hnöttótt, purpurasvört. |
| |
|
|
| Heimkynni |
|
Norðaustur N-Ameríka. |
| |
|
|
| Jarðvegur |
|
Meðalfrjór, meðalrakur, vel framræstur. |
| |
|
|
| Sjúkdómar |
|
|
| |
|
|
| Harka |
|
Z4 |
| |
|
|
| Heimildir |
|
1, 2, 10 |
| |
|
|
| Fjölgun |
|
Sumargræðlingar, sáning strax eftir þroskun eða eftir að fræin hafa verið forkæld. |
| |
|
|
| Notkun/nytjar |
|
Í limgerði, í skjólbelti, stakstæður runni. |
| |
|
|
| Reynsla |
|
Í Lystigarðinum eru til nokkrar plöntur undir þessu nafni, ein sem sáð var til 1978 og gróðursett í beð 1988, en flutt í annað beð 2001, kelur lítið. Einnig er til planta sem sáð var til 1985 og gróðursett í beð 1991, kelur lítið og þrjár plöntur sem sáð var til 1989 og gróðursettar í beð 1993/1994, fallegar plöntur sem kala lítið og blómstra. Að lokum er svo ein planta sem sáð var til 1991 og gróðursett í beð 2000, kelur lítið.
Hefur reynst vel í LA, kelur ekki mikið (0,5-1) spont.2 frá Kanada) |
| |
|
|
| Yrki og undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Útbreiðsla |
|
|
| |
|
|
|
|