Úr ljóðinu Barmahlíð eftir Jón Thoroddsen Hlíðin mín fríða
hjalla meður græna
og blágresið blíða
og berjalautu væna,
á þér ástaraugu
ungur réð ég festa,
blómmóðir bezta!
|
| Ættkvísl |
|
Sambucus |
| |
|
|
| Nafn |
|
pubens |
| |
|
|
| Höfundur |
|
Michx. |
| |
|
|
| Ssp./var |
|
|
| |
|
|
| Höfundur undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Yrki form |
|
|
| |
|
|
| Höf. |
|
|
| |
|
|
| Íslenskt nafn |
|
Dúnyllir |
| |
|
|
| Ætt |
|
Geitblaðsætt (Caprifoliaceae). |
| |
|
|
| Samheiti |
|
|
| |
|
|
| Lífsform |
|
Lauffellandi runni. |
| |
|
|
| Kjörlendi |
|
Hálfskuggi. |
| |
|
|
| Blómlitur |
|
Hvítur - gulur. |
| |
|
|
| Blómgunartími |
|
Júní-júlí. |
| |
|
|
| Hæð |
|
2-4 m |
| |
|
|
| Vaxtarhraði |
|
|
| |
|
|
|
|
|
| Vaxtarlag |
|
Uppréttur, grófgerður, fyrirferðarmikill, dúnhærðir árssprotar með brúnum korkvörtum, hvítur mergur. |
| |
|
|
| Lýsing |
|
Blómskipan keilumynduð, allt að 7 sm að lengd, blómstilkar dúnhærðir, þefill blóm. Smáblöðin 5-9 reyndar oftast 7, dúnhærð, hvassar reglulegar tennur, egglaga eða lensulaga, 3-7 sm að lengd. Aldin 5 mm skarlatsrautt ber, fræ talin eitruð en eftirsótt af fuglum. |
| |
|
|
| Heimkynni |
|
N Ameríka. |
| |
|
|
| Jarðvegur |
|
Meðalrakur, frjór, djúpur. |
| |
|
|
| Sjúkdómar |
|
|
| |
|
|
| Harka |
|
5 |
| |
|
|
| Heimildir |
|
= 1 |
| |
|
|
| Fjölgun |
|
Sumar- og vetrargræðlingar, sáning. |
| |
|
|
| Notkun/nytjar |
|
Í þyrpingar, í blönduð beð, sem stakstæður runni. |
| |
|
|
| Reynsla |
|
Í Lystigarðinum er til ein gömul planta undir þessu nafni, kelur lítið. Harðgerð tegund, þurftafrek, ekki vindþolin, kelur stundum allnokkuð. Hentar vel norðan og austan við hús á skugg- og skjólsæla staði. Víða í görðum á Akureyri. |
| |
|
|
| Yrki og undirteg. |
|
Nokkur yrki í ræktun erlendis en fá þeirra ef nokkur í ræktun hérlendis svo sem 'Dissecta' sem er með flipóttu laufi, 'Maxima' er með áberandi stórri blómskipan, 'Leucocarpa' er með hvítum berjum og 'Xanthocarpa' með gulleitum berjum (=1). |
| |
|
|
| Útbreiðsla |
|
|
| |
|
|
|
|