Í morgunsárið - Ragna Sigurðardóttir Í morgunsárið greiðir hún sér með trékambi. Hægt með föstum
strokum. Vöxturinn er svo mikill að hana kitlar í svörðinn. Hún
strýkur hendinni yfir gróðurinn. Finnur blóm springa út undir
fingurgómunum. Sóleyjar og baldursbrár. Hún leggur kambinn frá
sér. Fer út í garðinn og krýpur. Kippir upp kartöflugrösum. Rótar og
grefur með berum höndum. Djúpt ofan í moldinni finnur hún sætar og
safaríkar appelsínur.
|
Aconitum lycoctonum ssp. neopolitanum
| Ættkvísl |
|
Aconitum |
| |
|
|
| Nafn |
|
lycoctonum |
| |
|
|
| Höfundur |
|
L. |
| |
|
|
| Ssp./var |
|
ssp. neopolitanum |
| |
|
|
| Höfundur undirteg. |
|
(Ten.) Nyman. |
| |
|
|
| Yrki form |
|
|
| |
|
|
| Höf. |
|
|
| |
|
|
| Íslenskt nafn |
|
Gulhjálmur |
| |
|
|
| Ætt |
|
Sóleyjarætt (Ranunculaceae). |
| |
|
|
| Samheiti |
|
Aconitum lamarckii Rchb. |
| |
|
|
| Lífsform |
|
Fjölær jurt. |
| |
|
|
| Kjörlendi |
|
Sól, hálfskuggi. |
| |
|
|
| Blómlitur |
|
Gulmengaður. |
| |
|
|
| Blómgunartími |
|
Júlí-ágúst. |
| |
|
|
| Hæð |
|
80-120 sm |
| |
|
|
| Vaxtarhraði |
|
|
| |
|
|
|
|
|
| Vaxtarlag |
|
Rætur langar, Stönglar háir, uppréttir. Laufin meira eða minna kringlótt til breiðari en löng, djúp 5-7 flipótt, ljósgræn, hárlaus eða hærð ofan, æðastrengir oftast hærðir neðan, laufin eru með langan legg, með flipa sem eru klofnir meira en að miðju.
|
| |
|
|
| Lýsing |
|
Blómskipun skúfur, endaklasar stórir og margblóma, blómin fjölmörg með gula slikju, blómleggir dúnhærðir. Hjálmurinn sívalur eða pokalaga, 3 x eða meir lengri en hann er breiður, oftast hærður á ytra borði, sporinn gormlaga. Fræhýði oftast 3, fræ sljó 4-hyrnd, brún eða fílabeinslit. |
| |
|
|
| Heimkynni |
|
S Evrópa (fjöll), Marokkó. |
| |
|
|
| Jarðvegur |
|
Djúpur, frjór, rakaheldinn. |
| |
|
|
| Sjúkdómar |
|
|
| |
|
|
| Harka |
|
3 |
| |
|
|
| Heimildir |
|
= 1 |
| |
|
|
| Fjölgun |
|
Skipting að vori og hausti, haustsáning. |
| |
|
|
| Notkun/nytjar |
|
í skrautblómabeð, í þyrpingar, í blómaengi. |
| |
|
|
| Reynsla |
|
Harðgerður og fallegur, sjaldséður nema í grasagörðum og hjá einstöku safnara.
Í Lystigarðinum eru til tvær plöntur undir þessu nafni, til annarar var sá1983, en hinnar 1990, þeirri eldri var plantað í beð 1986 og hinni 1991, báðar þrífast vel. |
| |
|
|
| Yrki og undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Útbreiðsla |
|
|
| |
|
|
|
|