Jón Thoroddsen - Barmahlíð

Hlíðin mín fríða
hjalla meður græna
og blágresið blíða
og berjalautu væna,
á þér ástaraugu
ungur réð ég festa,
blómmóðir bezta!

Sá ég sól roða
síð um þína hjalla
og birtu boða
brúnum snemma fjalla.
Skuggi skauzt úr lautu,
skreið und gráa steina,
leitandi leyna.

Blómmóðir bezta,
beztu jarðargæða
gaf þér fjöld flesta
faðir mildur hæða.
Hver mun svo, er sér þig,
sálar þjáður dofa,
að gleymi guð lofa?

Hlíð, þér um haga
hlýr æ blási andi,
döggvi vordaga
dögg þig sífrjóvgandi!
Um þig aldrei næði,
af þér svo að kali,
vetur vindsvali!


Saxifraga granulata
Ættkvísl   Saxifraga
     
Nafn   granulata
     
Höfundur   L.
     
Ssp./var  
     
Höfundur undirteg.  
     
Yrki form  
     
Höf.  
     
Íslenskt nafn   Kornasteinbrjótur
     
Ætt   Steinbrjótsætt (Saxifragaceae).
     
Samheiti  
     
Lífsform   Fjölær jurt.
     
Kjörlendi   Sól, hálfskuggi.
     
Blómlitur   Snjóhvítur.
     
Blómgunartími   Júní.
     
Hæð   20-30 sm
     
Vaxtarhraði  
     
 
Vaxtarlag   Fjölær jurt sem myndar blaðhvirfingar, myndar æxlilauka.
     
Lýsing   Grunnlauf 0,6-2 x 0,8-3 sm, nýrlaga, hjartalaga eða tennt, kirtilhærð að minnsta kosti neðst, ögn kjötkennd. Laufleggur allt að 0,5 sm. Blómstönglar 10-30 sm, oftast stakir, greinóttir og mynda þéttan 4-30 blóma skúf. Krónublöð 7-16 x3-7 mm, öfugegglaga til breiðöfuglensulaga, hvít, sjaldan en þó stundum með rauðum æðum.
     
Heimkynni   Ísland, Evrópa.
     
Jarðvegur   Jafnrakur, framræstur, meðalfrjór.
     
Sjúkdómar  
     
Harka   5
     
Heimildir   1,2
     
Fjölgun   Skipting, sáning.
     
Notkun/nytjar   Í steinhæðir, undirgróður, í beð.
     
Reynsla   Íslensk tegund sem sjaldan er ræktuð í görðum.
     
Yrki og undirteg.   ssp. granulata Grófgerð planta, grunnlauf 1,2 sm breið. Blómskipunin greinótt, stinn, krónublöð 12 mm. ssp. granitifolia D.A. Webb. Laufin minni, blómstöngull allt að 25 sm.
     
Útbreiðsla  
     
Lystigarður Akureyrar - Eyrarlandsstofa - Sími: 462 7487 - Netfang: gkb@akureyri.is