Í morgunsárið - Ragna Sigurðardóttir Í morgunsárið greiðir hún sér með trékambi. Hægt með föstum
strokum. Vöxturinn er svo mikill að hana kitlar í svörðinn. Hún
strýkur hendinni yfir gróðurinn. Finnur blóm springa út undir
fingurgómunum. Sóleyjar og baldursbrár. Hún leggur kambinn frá
sér. Fer út í garðinn og krýpur. Kippir upp kartöflugrösum. Rótar og
grefur með berum höndum. Djúpt ofan í moldinni finnur hún sætar og
safaríkar appelsínur.
|
| Ættkvísl |
|
Achillea |
| |
|
|
| Nafn |
|
millefolium |
| |
|
|
| Höfundur |
|
L. |
| |
|
|
| Ssp./var |
|
|
| |
|
|
| Höfundur undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Yrki form |
|
|
| |
|
|
| Höf. |
|
|
| |
|
|
| Íslenskt nafn |
|
Vallhumall |
| |
|
|
| Ætt |
|
Körfublómaætt (Asteraceae). |
| |
|
|
| Samheiti |
|
|
| |
|
|
| Lífsform |
|
Fjölær jurt |
| |
|
|
| Kjörlendi |
|
Sól. |
| |
|
|
| Blómlitur |
|
Hvítur, bleikur. |
| |
|
|
| Blómgunartími |
|
Júlí-ágúst. |
| |
|
|
| Hæð |
|
30-40 sm eða hærri. |
| |
|
|
| Vaxtarhraði |
|
|
| |
|
|
|
|
|
| Vaxtarlag |
|
Fjölær jurt sem myndar breiður. Stönglar 10-100 sm háir, oftast ógreindir, uppréttir eða uppsveigðir. Laufin dúnhærð, bandlaga eða lensulaga, 2-3 fjaðurskipt, framhald blaðstilksins o,5-1 mm breiður, heilrendur, laufin á miðhluta stöngulsins allt að 9 x 1,5 sm, legglaus, grunnlauf allt að 20 x 4 sm, með legg.
|
| |
|
|
| Lýsing |
|
Körfur 50 eða fleiri í hálfsveip sem er 4-15 sm í þvermál, blómskipunarleggur 1-5 mm, reifar allt að 5,5 x 4 sm, nærreifar aflangar til lensulaga, jaðar mjór, brúnn, himnukenndur, geislablóm 4-6, allt að 2,5 mm, hvít eða bleik. |
| |
|
|
| Heimkynni |
|
Ísland, Evrópa - V Asía. |
| |
|
|
| Jarðvegur |
|
Léttur, framræstur, frjór, fremur þurr. |
| |
|
|
| Sjúkdómar |
|
|
| |
|
|
| Harka |
|
2 |
| |
|
|
| Heimildir |
|
= 1 |
| |
|
|
| Fjölgun |
|
Skipting, sáning. Íslenski vallhumallinn er sjaldan eða aldrei fluttur í garða. Ræktuð yrki eru fjölmörg og yfirleitt góðar garðplöntur. |
| |
|
|
| Notkun/nytjar |
|
Í steinhæðir, í beð. |
| |
|
|
| Reynsla |
|
Harðgerð og auðræktuð jurt, notaður áður fyrr á ýmsan hátt t.d. í te og smyrsl svo eitthvað sé nefnt. |
| |
|
|
| Yrki og undirteg. |
|
Yrki til dæmis 'Cerise Queen' allt að 150 sm, kröftugt, laufin lóhærð, blómin skærbleik. 'Fire King' blómin skærbleik. |
| |
|
|
| Útbreiðsla |
|
|
| |
|
|
|
|