Í morgunsárið - Ragna Sigurðardóttir Í morgunsárið greiðir hún sér með trékambi. Hægt með föstum
strokum. Vöxturinn er svo mikill að hana kitlar í svörðinn. Hún
strýkur hendinni yfir gróðurinn. Finnur blóm springa út undir
fingurgómunum. Sóleyjar og baldursbrár. Hún leggur kambinn frá
sér. Fer út í garðinn og krýpur. Kippir upp kartöflugrösum. Rótar og
grefur með berum höndum. Djúpt ofan í moldinni finnur hún sætar og
safaríkar appelsínur.
|
| Ættkvísl |
|
Aconitum |
| |
|
|
| Nafn |
|
carmichaelii |
| |
|
|
| Höfundur |
|
Debeaux. |
| |
|
|
| Ssp./var |
|
|
| |
|
|
| Höfundur undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Yrki form |
|
|
| |
|
|
| Höf. |
|
|
| |
|
|
| Íslenskt nafn |
|
Glanshjálmur |
| |
|
|
| Ætt |
|
Sóleyjarætt (Ranunculaceae). |
| |
|
|
| Samheiti |
|
|
| |
|
|
| Lífsform |
|
Fjölær jurt. |
| |
|
|
| Kjörlendi |
|
Sól, hálfskuggi. |
| |
|
|
| Blómlitur |
|
Ljós-purpura til næstum hvít utan, djúp-purpura innan. |
| |
|
|
| Blómgunartími |
|
Ágúst. |
| |
|
|
| Hæð |
|
60-100 sm |
| |
|
|
| Vaxtarhraði |
|
|
| |
|
|
|
|
|
| Vaxtarlag |
|
Rætur með hnúðum. Stönglar uppréttir, oft mjög hár, allt að 2 m. Laufin meira eða minna egglaga, skert að 2/3 að miðstrengnum í 3-5 flipa, dökk græn ofan, fölgræn á neðra borði, leðurkennd, hárlaus eða með hrokkin hár é æðastrengjunum, flipar lítð eitt tenntir eða flipóttir. |
| |
|
|
| Lýsing |
|
Blómskipunin þéttur toppur, greinar uppréttar, aldinleggur stuttur með hrokkið hár. Blómin djúp-purpura innan, ljós-purpurlit eða næstum hvít utan, hjálmurinn hvolflaga-sívalur, með lítið eitt hrokkið hár utan. Fræhýði venjulega 3, fræin þakin glærum, þverstæðum skífum eða fellingum. |
| |
|
|
| Heimkynni |
|
M & V Kína, N Ameríka |
| |
|
|
| Jarðvegur |
|
Frjór, rakahelsinn. |
| |
|
|
| Sjúkdómar |
|
|
| |
|
|
| Harka |
|
3 |
| |
|
|
| Heimildir |
|
= 1 |
| |
|
|
| Fjölgun |
|
Skipting, sáning. |
| |
|
|
| Notkun/nytjar |
|
Í fjölæringabeð. |
| |
|
|
| Reynsla |
|
Sæmilega harðgerð planta, er til í ræktun hérlendis. Í Lystigarðinum er til ein planta undir nafninum A. carmenchaelii 'Arendsii', sem sáð var til 1998 og gróðursett í beð 2006, þrífst vel. |
| |
|
|
| Yrki og undirteg. |
|
Yrki 'Arendsii' er með himinblá blóm, 'Latecrop' er með bl´blóm og blómstrar að haustinu. |
| |
|
|
| Útbreiðsla |
|
|
| |
|
|
|
|