Ólafur Jóhann Sigurðsson - Á vordegi Grundin eignast gullinn fífil,
geislafingur hlýir strjúka
lambakóng með lítinn hnýfil,
lambagrasið rauða og mjúka.
Vappar tjaldur, vellir spói,
verpir í broki mýrispýta.
Bráðum kveikir fenjaflói
fífublysið mjallahvíta.
Bráðum mun í morgunstillu
meðan þokan kveður dranga
ljósberi hjá lágri syllu
lyfta kolli til að anga.
Blíða daga, bjartar nætur
bugðast á með tærum hyljum
eftir laut sem litlir fætur
lásu forðum berum iljum.
|
| Ættkvísl |
|
Sambucus |
| |
|
|
| Nafn |
|
williamsii |
| |
|
|
| Höfundur |
|
Hance |
| |
|
|
| Ssp./var |
|
|
| |
|
|
| Höfundur undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Yrki form |
|
|
| |
|
|
| Höf. |
|
|
| |
|
|
| Íslenskt nafn |
|
Fjaðuryllir |
| |
|
|
| Ætt |
|
Geitblaðsætt (Caprifoliaceae). |
| |
|
|
| Samheiti |
|
|
| |
|
|
| Lífsform |
|
Lauffellandi runni. |
| |
|
|
| Kjörlendi |
|
Sól, hálfskuggi. |
| |
|
|
| Blómlitur |
|
Hvítleitur eða gulleitur. |
| |
|
|
| Blómgunartími |
|
Júní- júlí. |
| |
|
|
| Hæð |
|
5-6 m |
| |
|
|
| Vaxtarhraði |
|
|
| |
|
|
|
|
|
| Vaxtarlag |
|
Runni eða lítið tré, 5-6 m hátt. Gamlar greinar rauðbrún með áberandi, mjó-oddbaugótta korkbletti, mergur brúnleitur. |
| |
|
|
| Lýsing |
|
Lauf stakfjöðruð, smálauf (1 eða) 2-eða 3(-5) samsett, hliðarsmálauf egglaga-kringlótt eða mjó-oddbaugótt til aflöng-öfuglensulaga, 5-15 x 1,2-7 sm, grunn fleyglaga eða bogadregin, stundum hjartalaga, ekki sammiða, jaðrar óreglulega sagtenntir, stundum með eina til allmargar kirtiltennur við grunninn eða neðan við miðju, ydd eða odddregin eða rófuydd. Neðsta smálaufaparið legglaust eða með um 0,5 sm langan legg. Endaflipinn egglaga eða öfugegglaga, lítið eitt dúnhærður meðan laufin eru ung, verða hárlaus, leggur endaflipans um 2 sm, grunnur fleyglaga, langydd til rófuydd. Axlablöð mjó-bandlaga eða hafa rýrnað í bláleita totu. Blómskipunin í endastæðum puntlíkum klasa, 5-11 x 4-14 sm, með blómskipunarlegg, stundum lítið eitt dúnhærð, verða fljótt hárlaus. Blómin koma um leið og laufin, eru þétt. Bikarpípa er krukkulaga, um 1 mm, flipar þríhyrndir-lensulaga, ögn styttri en pípan. Krónan bleikleit í knúppinn, hvít eða gulleit þegar þau springa út. Krónupípan er stutt, flipar aflangir eða mjó egglaga-kringlóttir um 2 mm. Fræflar útstæðir um það bil jafn langir og krónufliparnir. Frjóþræðir víkka ögn út við grunninn. Frjóhnappar gulir, eggleg 3-hólfa. Stílar stuttir, fræni 3-deild. Aldin rauð, sjaldan bláleit eða purpurasvört, egglaga eða hálfhnöttótt, 3-5 mm í þvermál. Steinber 2-3, egglaga til oddbaugótt, 2,5-3,5 mm, dálítið hrukkótt. |
| |
|
|
| Heimkynni |
|
Kína. |
| |
|
|
| Jarðvegur |
|
Sendinn, rakur, meðalfrjór. |
| |
|
|
| Sjúkdómar |
|
|
| |
|
|
| Harka |
|
|
| |
|
|
| Heimildir |
|
efloras.org/florataxon.aspx?flora-id=200022404,
www.pfaf.org/user/Plant.aspx?LatinName=Sambucus+williamsii |
| |
|
|
| Fjölgun |
|
Sumargræðlingar, sáning. |
| |
|
|
| Notkun/nytjar |
|
Í blönduð trjá- og runnabeð. Þolir rok en ekki saltsteink af hafi. |
| |
|
|
| Reynsla |
|
|
| |
|
|
| Yrki og undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Útbreiðsla |
|
|
| |
|
|
|
|