Halldór Kiljan Laxness - Heimsljós "Fegursta blómið, það lifir í huldum stað, fæstir fá nokkurntíma að sjá það, mörgum sést yfir það, nokkrir kunna ekki skil á gildi þess, þeir sem uppgötva það munu ekki sjá annað blóm síðan. Allan daginn hugsar maður um það. Þegar maður sefur dreymir mann það. Maður deyr með nafn þess á vörum."
|
Ættkvísl |
|
Ligularia |
|
|
|
Nafn |
|
alatipes |
|
|
|
Höfundur |
|
Hand.-Mazz. |
|
|
|
Ssp./var |
|
|
|
|
|
Höfundur undirteg. |
|
|
|
|
|
Yrki form |
|
|
|
|
|
Höf. |
|
|
|
|
|
Íslenskt nafn |
|
Vængskjöldur* |
|
|
|
Ætt |
|
Körfublómaætt (Asteraceae). |
|
|
|
Samheiti |
|
|
|
|
|
Lífsform |
|
Fjölær jurt. |
|
|
|
Kjörlendi |
|
Sól. |
|
|
|
Blómlitur |
|
Gulur. |
|
|
|
Blómgunartími |
|
Júlí-ágúst. |
|
|
|
Hæð |
|
150 sm |
|
|
|
Vaxtarhraði |
|
|
|
|
|
|
|
|
Vaxtarlag |
|
Stönglar uppréttir, allt að 150 sm háir, 1-1,5 sm í þvermál við grunninn, grunnlauf hárlaus ofan hvít skúmhærð-smádúnhærð neðan og stutt gul-mjúkhærð. |
|
|
|
Lýsing |
|
Grunnlauf með lauflegg, laufleggur allt að 32,5 sm, með vængi, vængir allt að 5 mm breiðir, grunnur með slíður, jaðrar heilir, laufblaðkan egglaga-hjartalaga, 7-40 sm, 10-17 sm breið neðst, hárlaus eða dúnhærð á æðunum á neðra borði, æðastrengjótt, grunnur hjartalaga jaðrar reglulega tenntir, randhærðir, snubbótt í oddinn, skerðingin breið og grunn, um 1/10 af lengd laufblöðkunni, grunnflipar kringluleitir. Miðstöngullaufin svipuð, en með stuttan legg, leggurinn með væng, vængir smátenntir, slíðrið allt að 10 sm, efri jaðarinn tenntur. Efstu stöngullaufin með stoðblöð með stóran slíðurlegg. Laufblaðkan egglaga eða nýrlaga leggur með slíður, allt að 6 x 7 sm, jaðrar tenntir, fjaður-eða hand-fjaðurstrengjótt. Blómskipunin klasi, allt að 35 sm, stoðblöð lík laufunum egg-lensulaga, þau neðstu allt að 7,5 x 2,5, smærri efst, tennt eða nýrlaga, laufleggur með slíður, blómskipunarleggir grannir, neðst allt að 11 sm, styttri efst, hvít skúm-dúnhærðir. Körfurnar margar, auka-stoðblöð mjó-lensulaga, 1-1,5 sm, lengri en reifarnar, heilrend eða tennt.
Blómskipunin breið-bjöllulaga, 8-11 x um 10 mm, hárlaus á ytra borði eða hvít skúm-dúnhærð, smáreifar 10 eða 11, í tveim röðum, aflöng, 4-5 mm breið, jaðar með breiða brúna himnu, oddur breið-þríhyrndur. Geislablóm gul, blaðkan bandlaga, 30-40 x 2-3 mm, hvassydd, pípan um 5 mm. Pípukrýndu blómin mörg, um 8 mm, pípan um 4 mm, tungan breiðbjöllulaga. Svifhárakransinn hvítur, jafn langur og krónan.
|
|
|
|
Heimkynni |
|
SV Sichun, NV Yunnan. |
|
|
|
Jarðvegur |
|
Meðalfrjór, vel framræstur. |
|
|
|
Sjúkdómar |
|
|
|
|
|
Harka |
|
|
|
|
|
Heimildir |
|
= http://www.efloras.org/florataxon.aspx?flora_id=2&taxon_id=200024190 |
|
|
|
Fjölgun |
|
Sáning, skipting. |
|
|
|
Notkun/nytjar |
|
Í skrautblómabeð. |
|
|
|
Reynsla |
|
Í M10-A09 20020221 |
|
|
|
Yrki og undirteg. |
|
|
|
|
|
Útbreiðsla |
|
|
|
|
|
|
|