Jón Helgason - Úr ljóðinu Áfangar
Séð hef ég skrautleg suðræn blóm
sólvermd í hlýjum garði;
áburð og ljós og aðra virkt
enginn til þeirra sparði;
mér var þó löngum meir í hug
melgrasskúfurinn harði,
runninn upp þar sem Kaldakvísl
kemur úr Vonarskarði.
Lilium 'Gran Paradiso'
Ættkvísl   Lilium
     
Nafn  
     
Höfundur  
     
Ssp./var  
     
Höfundur undirteg.  
     
Yrki form   'Gran Paradiso'
     
Höf.  
     
Íslenskt nafn   Skrautlilja*
     
Ætt   Liljuætt (Liliaceae).
     
Samheiti  
     
Lífsform   Fjölæringur og laukplanta. Asíublendingur (Asiatic hybrid).
     
Kjörlendi   Sólríkur vaxtarstaður og í skjóli fyrir næðingum.
     
Blómlitur   Hárauður með strjálar smádoppur.
     
Blómgunartími   Ágúst-september.
     
Hæð   75 (90-120) sm
     
Vaxtarhraði  
     
 
Skrautlilja*
Vaxtarlag   Uppréttir, laufóttir stönglar.
     
Lýsing   Blómin eru skállaga, 76 -150 mm breið, hárauð, nöbbótt eða með strjálar smádoppur inn við miðjuna, vita upp á við. Stönglarnir eru 75 (90-120) sm háir. Lauf eru glansandi.
     
Heimkynni   Yrki / Cultivar.
     
Jarðvegur   Frjór og vel framræstur.
     
Sjúkdómar  
     
Harka  
     
Heimildir   Upplýsingar af umbúðunum, http://www.davesgarden.com, http://www.answers.yahoo.com, http://www.americanmeadows.com http://www.ces.ncsu.edu ,
     
Fjölgun   Fjölgað með hliðarlaukum, einnig með æxlilaukum úr blaðöxlunum og með laukhreistrum.
     
Notkun/nytjar   Vaxtarstaður þarf að vera sólríkur í skjóli fyrir næðingum, en ekki fast upp við suðurvegg þar verður of þurrt. Vökvun í meðallagi, þarf reglulega vökvun en ekki of mikla. Jarðvegur þarf að vera frjór, ríkur af lífrænum efnum og vel framræstur. Laukarnir eru gróðursettir með 30-40 sm millibili í beð eða beðjaðra. Mælt er með að setja lauf eða annað lífrænt yfir moldina til að halda betur rakanum í moldinni. Fjarlægið dauð blóm en látið stönglana standa áfram. Laukarnir eru látnir vera á sínum stað og blómstra ár eftir ár.
     
Reynsla   Laukur var gróðursettur í Lystigarðinn 2003, blómstraði í september og nokkrir nýir stönglar höfðu myndast síðan 2003.
     
Yrki og undirteg.   AÐRAR UPPLÝSINGAR: Asíublendingar eru nú sá hópur garðaliljuyrkja sem er lang algengastur, enda mjög auðvelt að rækta. Þessi blendingar úr þessum hóp kom fyrst fram í Bandaríkjunum og var nefndur Mid-Century blendingar í fyrstu. Í samanburði við austurlandablendinga blómstra Asíublendingar fyrr, plönturnar eru ekki eins hávaxnar, blómin eru ögn minni. Asíublendingar eru komnir af tegundum frá M og A Asíu, svo sem Lilium amabile, L. bulbiferum, L. dauricum og L. lancifolium (syn. L. tigrium) til að nefna nokkrar. Þess vegna eru litbrigðin mörg og breytileikinn mikill. Asíublendingar eru með blóm sem eru upprétt, vita upp á við eða út á við eða eru hangandi, venjulega ilmlaus og eru stjörnulaga með fjölda litbrigða svo sem gulu, appelsínulitu, bleiku, rauðu, hvítu og tvílitu. Nokkrar Asíublendinganna eru gulir svo sem ‘Connecticut King’ og þekktur rauður blendingur er ‘Gran Paradiso’. Asíublendingar þrífast best með blómin í sólinni og neðri hluta stönglanna í skugga. Fjölgað með hreisturgræðlingum.
     
Útbreiðsla  
     
Skrautlilja*
Skrautlilja*
Skrautlilja*
Lystigarður Akureyrar - Eyrarlandsstofa - Sími: 462 7487 - Netfang: gkb@akureyri.is