Vorið góða, grænt og hlýtt (Heinrich Heine, þýðing) Vorið góða, grænt og hlýtt,
græðir fjör um dalinn,
allt er nú sem orðið nýtt,
ærnar, kýr og smalinn.
Kveður í runni, kvakar í mó
kvikur þrastasöngur;
eins mig fýsir alltaf þó:
aftur að fara í göngur.
|
Ættkvísl |
|
Lilium |
|
|
|
Nafn |
|
kelloggii |
|
|
|
Höfundur |
|
Purdy |
|
|
|
Ssp./var |
|
|
|
|
|
Höfundur undirteg. |
|
|
|
|
|
Yrki form |
|
|
|
|
|
Höf. |
|
|
|
|
|
Íslenskt nafn |
|
Þyrillilja |
|
|
|
Ætt |
|
Liljuætt (Liliaceae). |
|
|
|
Samheiti |
|
|
|
|
|
Lífsform |
|
Fjölæringur og laukplanta. |
|
|
|
Kjörlendi |
|
Hálfskuggi undir trjám. |
|
|
|
Blómlitur |
|
Ljóspurpura-bleikur eða hvítur og með dökkpurpura doppur. |
|
|
|
Blómgunartími |
|
Ágúst-september. |
|
|
|
Hæð |
|
30-130 sm |
|
|
|
Vaxtarhraði |
|
|
|
|
|
|
|
|
Vaxtarlag |
|
Uppréttir, laufóttir stönglar. |
|
|
|
Lýsing |
|
Stönglar 30-130 sm. Laukar 5×4 sm, sammiðja, aflangur geta orðið allt að 7,5 sm langir, hreistur 5×1 sm, hvít, lensulaga. Lauf allt að 10×2 sm, í krönsum með 12 lauf eða allt að 40 laufum í kransi, legglaus, lensulaga eða öfuglensulaga, ydd, 1-3 tauga. Blómklasar opnir, sjaldan með 1 ilmandi blóm, oftast allt að 20, stór, falleg blóm, stundum með fá blóm í fölskum sveip. Blómleggir 3,5 sm langir, grannir, með laufkennd stoðblöð. Blóm drúpandi, túrbanlaga, ilma, allt að 5 sm löng, rjómalit til bleik, verða purpura með aldrinum. Blómhlífarblöð 6, 5,5×1 sm, baksveigð, ljóspurpura-bleik eða hvít og með dökkpurpura doppur og gula miðrák að grunni. Fræflar eru 6 með rauða frjóhnappa allt að 1,4 sm langa. Frjóhnappar og frjó appelsínulit. Frævan getur orðið meira en 4 sm löng. Fræni grænt. Aldin 5×2 sm, fræ 5 mm. |
|
|
|
Heimkynni |
|
Klamath fjöll, N-Ameríka. |
|
|
|
Jarðvegur |
|
Frjór og vel framræstur. |
|
|
|
Sjúkdómar |
|
|
|
|
|
Harka |
|
5 |
|
|
|
Heimildir |
|
= 1, Jelitto, L and Wilhelm Schacht 1990 Hardy Herbaceous Perennials. I &II. – third ed. London. http://www.answers.com
|
|
|
|
Fjölgun |
|
Með fræjum. |
|
|
|
Notkun/nytjar |
|
Sjaldséð í ræktun og erfitt að rækta.
|
|
|
|
Reynsla |
|
Var sáð í Lystigarðinum 1992, dó í sólreit 1996. |
|
|
|
Yrki og undirteg. |
|
|
|
|
|
Útbreiðsla |
|
AÐRAR UPPLÝSINGAR:
Lilium kelloggii vex í skógum og er endemísk í Klamath fjöllum í N Kaliforníu og S Oregon, USA. |
|
|
|
|
|