Ólafur Jóhann Sigurðsson - Á vordegi Grundin eignast gullinn fífil,
geislafingur hlýir strjúka
lambakóng með lítinn hnýfil,
lambagrasið rauða og mjúka.
Vappar tjaldur, vellir spói,
verpir í broki mýrispýta.
Bráðum kveikir fenjaflói
fífublysið mjallahvíta.
Bráðum mun í morgunstillu
meðan þokan kveður dranga
ljósberi hjá lágri syllu
lyfta kolli til að anga.
Blíða daga, bjartar nætur
bugðast á með tærum hyljum
eftir laut sem litlir fætur
lásu forðum berum iljum.
|
Ættkvísl |
|
Crataegus |
|
|
|
Nafn |
|
nigra |
|
|
|
Höfundur |
|
Waldst. & Kit. |
|
|
|
Ssp./var |
|
|
|
|
|
Höfundur undirteg. |
|
|
|
|
|
Yrki form |
|
|
|
|
|
Höf. |
|
|
|
|
|
Íslenskt nafn |
|
Svartþyrnir |
|
|
|
Ætt |
|
Rósaætt (Rosaceae) |
|
|
|
Samheiti |
|
|
|
|
|
Lífsform |
|
Tré |
|
|
|
Kjörlendi |
|
Sól |
|
|
|
Blómlitur |
|
Hvítur |
|
|
|
Blómgunartími |
|
Snemmsumars |
|
|
|
Hæð |
|
2-5 m |
|
|
|
Vaxtarhraði |
|
|
|
|
|
|
|
|
Vaxtarlag |
|
Lauffellandi tré, allt að 5 m hátt. Krónan hvelfd. Greinar stinnar, grá-lóhærðar í fyrstu en verða hárlausar með aldrinum, purpurabrúnar. Þyrnar allt að 1 sm, oft mjög fáir. |
|
|
|
Lýsing |
|
Lauf 3-10 × 2,5-7 sm, þríhyrnd til egglaga, grunnur fleyglaga til þverstýfður, jaðrar með 7-11 grunna flipa, fliparnir sagtenntir. Laufin mattgræn, dúnhærð ofan og neðan laufleggir allt að 1,5 sm, þéttdúnhærðir, axlablöð með stórar hvassar tennur. Blóm 1,5 sm í þvermál, hvít en verð bleik með aldrinum, eru í litlum, dúnhærðum hálfsveipum. Fræflar 20, frjóhnappar gulir, stílar 5. Aldin 1 sm, hálfhnöttótt, svört, gljáandi, holdið mjúkt. |
|
|
|
Heimkynni |
|
SA Evrópa, Ungverjaland. |
|
|
|
Jarðvegur |
|
Léttur, frjór, framræstur. |
|
|
|
Sjúkdómar |
|
|
|
|
|
Harka |
|
6 |
|
|
|
Heimildir |
|
= 1 |
|
|
|
Fjölgun |
|
Haustsáning. |
|
|
|
Notkun/nytjar |
|
Stakstætt tré, í þyrpingar, í blönduð runnabeð. |
|
|
|
Reynsla |
|
Í Lystigarðinum var til ein planta sem sáð var 1984 og gróðursett í beð 1988, lifði aðeins fáein ár þar. |
|
|
|
Yrki og undirteg. |
|
|
|
|
|
Útbreiðsla |
|
|
|
|
|
|
|