Jón Thoroddsen - Barmahlíð
Hlíðin mín fríða
hjalla meður græna
og blágresið blíða
og berjalautu væna,
á þér ástaraugu
ungur réð ég festa,
blómmóðir bezta!
Sá ég sól roða
síð um þína hjalla
og birtu boða
brúnum snemma fjalla.
Skuggi skauzt úr lautu,
skreið und gráa steina,
leitandi leyna.
Blómmóðir bezta,
beztu jarðargæða
gaf þér fjöld flesta
faðir mildur hæða.
Hver mun svo, er sér þig,
sálar þjáður dofa,
að gleymi guð lofa?
Hlíð, þér um haga
hlýr æ blási andi,
döggvi vordaga
dögg þig sífrjóvgandi!
Um þig aldrei næði,
af þér svo að kali,
vetur vindsvali! |
|
| Ættkvísl |
|
Angelica |
| |
|
|
| Nafn |
|
gigas |
| |
|
|
| Höfundur |
|
Nakai |
| |
|
|
| Ssp./var |
|
|
| |
|
|
| Höfundur undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Yrki form |
|
|
| |
|
|
| Höf. |
|
|
| |
|
|
| Íslenskt nafn |
|
Bláhvönn* |
| |
|
|
| Ætt |
|
Sveipjurtaætt (Apiaceae). |
| |
|
|
| Samheiti |
|
|
| |
|
|
| Lífsform |
|
Fjölær jurt. |
| |
|
|
| Kjörlendi |
|
Sól. |
| |
|
|
| Blómlitur |
|
Dökk purpura. |
| |
|
|
| Blómgunartími |
|
Júlí-ágúst. |
| |
|
|
| Hæð |
|
100-180 sm |
| |
|
|
| Vaxtarhraði |
|
|
| |
|
|
|
|
|
| Vaxtarlag |
|
Fjölæringur með allt að 100 m háa stöngla. Stönglar með dálítið af löngum hárum. Lauf 20-40 sm, með breið-þríhyrningslaga úrlínur, tvisvar sinnum þrídeild. |
| |
|
|
| Lýsing |
|
Sveipir með 1 stöku, flötu stoðblaði. Geislar 3-15, 2-3 sm. Smástoðblöð um 6, lensulaga, purpura. Blómin djúppurpura. Stílar stuttir. Aldin 5-7 mm, aflöng, egglaga, bakrif með mjóa vængi. |
| |
|
|
| Heimkynni |
|
Japan, Kórea. |
| |
|
|
| Jarðvegur |
|
Frjór, djúpur, framræstur, hæfilega rakur. |
| |
|
|
| Sjúkdómar |
|
|
| |
|
|
| Harka |
|
|
| |
|
|
| Heimildir |
|
= 2, www.pfaf.org/user/Plant.aspx?LatinName=Angelica+gigas |
| |
|
|
| Fjölgun |
|
Sáning. |
| |
|
|
| Notkun/nytjar |
|
Í fjölæringabeð. |
| |
|
|
| Reynsla |
|
Í Lystigarðinum er til ein planta undir þessu nafni, sem sáð var til 1989 og gróðursett í beð 1990, þrífst vel. |
| |
|
|
| Yrki og undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Útbreiðsla |
|
|
| |
|
|
|
|