Jón Thoroddsen - Barmahlíð

Hlíðin mín fríða
hjalla meður græna
og blágresið blíða
og berjalautu væna,
á þér ástaraugu
ungur réð ég festa,
blómmóðir bezta!

Sá ég sól roða
síð um þína hjalla
og birtu boða
brúnum snemma fjalla.
Skuggi skauzt úr lautu,
skreið und gráa steina,
leitandi leyna.

Blómmóðir bezta,
beztu jarðargæða
gaf þér fjöld flesta
faðir mildur hæða.
Hver mun svo, er sér þig,
sálar þjáður dofa,
að gleymi guð lofa?

Hlíð, þér um haga
hlýr æ blási andi,
döggvi vordaga
dögg þig sífrjóvgandi!
Um þig aldrei næði,
af þér svo að kali,
vetur vindsvali!


Ligusticum mutellina
Ættkvísl   Ligusticum
     
Nafn   mutellina
     
Höfundur   (L.) Crantz.
     
Ssp./var  
     
Höfundur undirteg.  
     
Yrki form  
     
Höf.  
     
Íslenskt nafn   Dalahvönn
     
Ætt   Sveipjurtaætt (Apiaceae).
     
Samheiti   Meum mutellinum (L.) Gaertner
     
Lífsform   Fjölær jurt.
     
Kjörlendi   Sól.
     
Blómlitur   Rauður til purpura.
     
Blómgunartími   Júlí-ágúst.
     
Hæð   -100-150 sm
     
Vaxtarhraði  
     
 
Vaxtarlag   Fjölær jurt, næstum hárlaus, verður allt að 50 sm há. Stönglar þétt þaktir trefjóttum laðleifum neðst. Lauf þríhyrnd að ummáli, 2 eða 3 fjaðurskipt, 5-10 sm. Flipar bandlensulaga, 3-5 mm.
     
Lýsing   Sveipir með 7-10 geisla. Stoðblöð og smáreifablöð engin eða allt að 3 talsins. Krónublöð rauð eða purpura. Aldin 4-6 mm, egglaga-aflöng.
     
Heimkynni   S & SA Evrópa.
     
Jarðvegur   Djúpur, meðalfrjór, vel framræstur.
     
Sjúkdómar  
     
Harka   6
     
Heimildir   = 1, 2
     
Fjölgun   Skipting að vori eða hausti, sáning að hausti.
     
Notkun/nytjar   Í skrautblómabeð, í þyrpingar.
     
Reynsla   Í Lystigarðinum er til ein planta undir þessu nafni sem sáð var til 1998 og gróðursett í beð 2004, þrífst vel. Lítið ræktuð enn sem komið er hérlendis, harðgerð (H.Sig.).
     
Yrki og undirteg.  
     
Útbreiðsla  
     
Lystigarður Akureyrar - Eyrarlandsstofa - Sími: 462 7487 - Netfang: gkb@akureyri.is