Í morgunsáriđ - Ragna Sigurđardóttir Í morgunsárið greiðir hún sér með trékambi. Hægt með föstum
strokum. Vöxturinn er svo mikill að hana kitlar í svörðinn. Hún
strýkur hendinni yfir gróðurinn. Finnur blóm springa út undir
fingurgómunum. Sóleyjar og baldursbrár. Hún leggur kambinn frá
sér. Fer út í garðinn og krýpur. Kippir upp kartöflugrösum. Rótar og
grefur með berum höndum. Djúpt ofan í moldinni finnur hún sætar og
safaríkar appelsínur.
|
| Ćttkvísl |
|
Paeonia |
| |
|
|
| Nafn |
|
lactiflora |
| |
|
|
| Höfundur |
|
Pall. |
| |
|
|
| Ssp./var |
|
|
| |
|
|
| Höfundur undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Yrki form |
|
|
| |
|
|
| Höf. |
|
|
| |
|
|
| Íslenskt nafn |
|
Silkibóndarós |
| |
|
|
| Ćtt |
|
Bóndarósarćtt (Paeoniaceae). |
| |
|
|
| Samheiti |
|
|
| |
|
|
| Lífsform |
|
Fjölćr jurt. |
| |
|
|
| Kjörlendi |
|
Sólríkur vaxtarstađur eđa í dálitlum skugga. |
| |
|
|
| Blómlitur |
|
Hvítur, bleikur. |
| |
|
|
| Blómgunartími |
|
Júlí-ágúst. |
| |
|
|
| Hćđ |
|
70-100 sm |
| |
|
|
| Vaxtarhrađi |
|
|
| |
|
|
|
|
|
| Vaxtarlag |
|
Fjölćringur allt ađ 60-70 sm hár. Stilkar uppréttir, hárlausir, fremur stinnir, ljósgrćnir međ rauđa bletti.
Rćtur sverar, mjókka til enda, allt ađ 3 sm í ţvermál. |
| |
|
|
| Lýsing |
|
Efstu laufin tvíţrífingruđ, dökkgrćn, hárlaus ofan, ljósgrćn og hárlaus neđan nema međ fáein hár á ćđastrengjunum. Smálauf heilrend eđa flipótt, oddbaugótt eđa lensulaga, fleyglaga viđ grunninn, langydd, jađrar gróflega ósléttir ţ. e. hvítir međ brjóskkenndar tennur. Bleđlar allt ađ 15, lensulaga eđa egg-lensulaga 4,5-16 × 1,5-4,8 sm. Blómin venjulega 1-3 á hverjum stilk, allt ađ 10 sm í ţvermál, ilmandi, bćđi endastćđ og í blađöxlum. Stundum myndast ađeins eitt endastćtt blóm, einfalt (hjá villtum plöntum) eđa ofkrýnt (hjá rćktuđum plöntum) 8-13 sm í ţvermál. Krónublöđ 9-13, öfugegglaga, allt ađ 4,5 × 3 sm, hvít eđa bleik (villtar) eđa breytileg ađ lit (rćktađar), öfugegglaga, 3,5-6 × 1,5-4,5 sm. Bikarblöđ 3 eđa 4, breiđegglaga eđa hálfkringlótt 1-1,5 × 1-1,7 sm. Stođblöđ 4 eđa 5, lensulaga, misstór. Frćflar allt ađ 1,5 sm, gulir. Frjóţrćđir gulir, 0,7-1,2 sm, frjóhnappar gulir. Diskur gulur, hringlaga. Frćvur 2-5, grćnar eđa purpuralitar, hárlausar eđa sjaldan lóhćrđar. Frćhýđi aflöng-sporvala 2,5-3 × 1,2-1,5 sm. |
| |
|
|
| Heimkynni |
|
Tíbet, Mongólía, NV Kína og Síbería. |
| |
|
|
| Jarđvegur |
|
Frjór, djúpur, vel framrćstur. |
| |
|
|
| Sjúkdómar |
|
|
| |
|
|
| Harka |
|
6 |
| |
|
|
| Heimildir |
|
= 1, 11, http://www.rareplants.de |
| |
|
|
| Fjölgun |
|
Skipting ađ hausti. |
| |
|
|
| Notkun/nytjar |
|
Skrautblómabeđ, stakstćđ.
Vex í skógum og graslendi í heimkynnum sínum í 400 - 2300 m hćđ.
Ţarf uppbindingu. |
| |
|
|
| Reynsla |
|
Sáđ í Lystigarđinum 2000, gróđursett í beđ 2004. Ţrífst vel og blómstrar.
Harđgerđ, góđ til afskurđar.
|
| |
|
|
| Yrki og undirteg. |
|
Til er fjöldi blendinga eđa yrkja sem eru komir út af ţessari bóndarósar-tegund t.d. 'Festiva Maxima' međ hvít fyllt blóm, hćđ um
80 sm, 'Karl Rosenfield' purpurarauđ, ofkrýnd, hćđ um 80 sm, 'Sarah Bernhardt' ljósbleik, ofkrýnd, hćđ um 100 sm og fleiri. |
| |
|
|
| Útbreiđsla |
|
|
| |
|
|
|
|